ΑΝΑΙΡΕΣΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΝΕΟΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ" μέρος 4ον

28) “Δείξε μου τάς εικόνες πού προσκυνᾶς διά νά σοῦ πῶ τί πίστη ἔχεις”

Συνεχίζων διά τῆς διαστρεβλωτικῆς του γραφίδος ὁ εἰκονομάχος συγγραφεύς ἀποφαίνεται τά ἑξῆς:

«Τιμοῦμε καί σεβόμαστε ἐξίσου τίς εἰκόνες καί τά Εὐαγγέλια. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει πώς οἱ ἁγιογράφοι εἶναι ἑρμηνευτές τοῦ Εὐαγγελίου. Οἱ ἁγιογράφοι, σύμφωνα μέ τό Μέγα Βασίλειο, εἶναι ἴσοι μέ τούς Εὐαγγελιστές. Τό Εὐαγγέλιο κηρύσσεται τόσο μέ τό γραπτό καί τόν προφορικό λόγο, ὅσο καί μέ εἰκόνες. Ἡ εἰκονογραφία εἶναι ἡ ἀπεικόνιση τῆς Γραφῆς. Καί ἡ διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου μπορεῖ νά διαστρεβλωθεῖ ὄχι μόνο μέ τίς γραπτές καί προφορικές λέξεις, ἀλλά καί μέ τίς εἰκόνες. Ἄρα λοιπόν, ἡ αἵρεση μπορεῖ νά διδάσκεται ὄχι μόνο μέ κείμενα καί μέ κήρυγμα, ἀλλά καί μέ λανθασμένες εἰκόνες».

Ἡ τακτική τοῦ στιγματισμοῦ τῶν Ὀρθοδόξων εἶναι ΄΄προνόμιον΄΄ ὄχι μόνον τῶν σημερινῶν ἀρνητῶν τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ἀλλά καί τῶν παλαιῶν εἰκονομάχων, οἱ ὁποῖοι μάλιστα ἀναθεμάτιζαν τούς πιστούς ὡς δῆθεν παρερμηνευτάς τῶν Γραφῶν!  Ἄς ἀκούσουν ὅμως τοῦ Παροιμιαστοῦ πού λέγει: «παγίς ἰσχυρά ἀνδρί τά ἴδια χείλη, καί ἁλίσκεται ῥήμασιν ἰδίου στόματος».[1] Δηλαδή εἶναι παγίδα ἰσχυρά  διά κάποιον ἀπρόσεκτον τά ἴδια του τά λόγια, καθώς ἐπιάσθη διὰ τῶν λόγων τοῦ στόματός του. Τό ἴδιον βεβαίως ἔπαθαν καί οἱ σημερινοί πολέμιοι τῶν ἱερῶν εἰκόνων.

Τήν ἀπάντησιν εἰς αὐτούς, ἀλλά καί εἰς ὁρισμένους σημερινούς ὁμόφρονάς των, τήν ἔχει δώσῃ διαχρονικῶς ὁ Πατριάρχης καί Ἔξαρχος τῆς  Ζ΄ Συνόδου, Ταράσιος: «ὁ Παστιλλᾶς (εἰκονομάχος ἐπίσκοπος) ἔλεγε. πανάγιε δέσποτα τούς παρερμηνεύοντας καί ἐπιβούλους τῆς Θείας Γραφῆς ἀνάθεμα (ἐννοῶντας τούς Ὀρθοδόξους). Ταράσιος ὁ ἁγιώτατος Πατριάρχης εἶπεν. ἀλλ’ ἐπέστρεψεν ὁ πόνος αὐτοῦ ἐπί τήν κεφαλήν αὐτοῦ»![2] Τό «γάρ Ἀνάθεμα, ὅ αὐτοί ἐλοιδόρησαν, ἐν αὐτοῖς μένει εἰς τόν αἰῶνα».[3]  Ὁ νοῶν νοείτω!!!

Καί συνεχίζει:

«Ἔτσι λοιπόν, ὑπάρχουν εἰκόνες ὅπου δέν πρέπει νά ἀποδίδουμε τιμή, ὅπως ὑπάρχουν καί εὐαγγέλια πού δέν τά ἐμπιστευόμαστε. Οἱ ὀρθόδοξοι δέν τιμοῦν ἀδιάκριτα ἁπλῶς ὁποιαδήποτε εἰκόνα, ἀλλά μόνον αὐτές πού βρίσκονται σέ συμφωνία μέ τούς δογματικούς καί λειτουργικούς σκοπούς τῆς εἰκονογραφίας. Δέν εἶναι ὀρθόδοξος ὅποιος προσκυνᾷ ἀντορθόδοξες εἰκόνες, ὅπως δέν εἶναι ὀρθόδοξος ὅποιος ἀποδέχεται ἀντορθόδοξα δόγματα. Γι’ αὐτό ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός εἶπε: “Δεῖξε μου τίς εἰκόνες πού προσκυνᾷς γιά νά σού πῶ τί πίστης ἔχεις”».

   Εἴμαστε ἀπολύτως σύμφωνοι μέ ὅλα αὐτά!!! Ὀρθῶς λέγει ὁ συγγραφεύς, ὅτι  «Δέν εἶναι ὀρθόδοξος ὅποιος προσκυνᾶ ἀντορθόδοξες εἰκόνες». Διατί ὅμως ὁ ἴδιος καί οἱ ὁμόφρονές μέ αὐτόν προσκυνοῦν τήν εἰκόνα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μέ τάς Μαίας καί τά λουτρά, ὅπου κηρύττει τό δόγμα τοῦ Νεστορίου;  Πῶς μπορεῖ μία εἰκόνα ὅπου ὑβρίζει τήν Θεοτόκον καί παρουσιάζει τόν Χριστόν ὡς ψιλόν ἄνθρωπον καί ὄχι Θεάνθρωπον νά εἶναι ἀποδεκτή  ἀπ’  αὐτούς; Τήν ἀπάντησιν τήν δίνουν οἱ ἴδιοι: “Δεῖξε μου τίς εἰκόνες πού προσκυνᾶς γιά νά σοῦ πῶ τί πίστη ἔχεις”!

 

29) Περί τοῦ ὅτι, δῆθεν ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος διδάσκει τόν πολυθεϊσμό, τόν Ἀρειανισμόν καί τό Φιλιόκβε

  «Ὅταν τό Ἅγιον Πνεῦμα ζωγραφίζεται ἀνάμεσα στόν Πατέρα καί στόν Υἱό (ἐξαιτίας τῆς δυτικῆς προέλευσης τῆς σύνθεσης), ἡ εἰκόνα διδάσκει ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρός καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐξίσου, κάνει δηλαδή μιά εἰκονική ἀναπαράσταση τῆς αἵρεσης τοῦ Φιλιόκβε. Σέ ὁρισμένες τέτοιες εἰκόνες στή Δύση, ὁ Πατήρ καί ὁ Υἱός φυσοῦν ὁ ἕνας πρός τόν ἄλλο καί μέ τήν πνοή τούς σχηματίζουν τό Πνεῦμα μέ τή μορφή περιστερᾶς ἀνάμεσά τους. Γιά παράδειγμα “Ἡ Ἁγία Τριάδα” τοῦ δέκατου πέμπτου αἰῶνα στό σχολεῖο τῆς Ἀβινιόν, τό φορητό ἱερό στό Μωρίσιους (1150)».

Ἡ κατηγορία, ὅτι ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος διδάσκει τό Φιλιόκβε εἶναι τό ὀλιγότερον ἀστεία∙ τοὐναντίον μᾶλλον συμβαίνει!!! Δυστυχῶς ὅμως αὐτό ἀποτελεῖ καθημερινόν ἀναμάσημα τῶν εἰκονομαχούντων! Ὅπως λοιπόν εἴπομεν ἡ εἰκόνα αὐτή εἶναι ὄχι μόνον ὀρθοδοξοτάτη καί  κῆρυξ τῆς ὑγιοῦς διδασκαλίας  τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά καί κόλαφος εἰς τά πρόσωπα τῶν Παπικῶν, ὅπου ἀλλοίωσαν τό περί τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Πνεύματος δόγμα. Εἶναι δέ χαρακτηριστικόν, ὅτι  οἱ μεταβυζαντινοί ὀρθόδοξοι Θεολόγοι εἰς αὐτήν τήν εἰκόνα παρέπεμπαν τούς Παπικούς, ὥστε νά τούς πείσουν διά τό ὀρθόν τῶν Ὀρθοδόξων περί τῆς ἐκπορεύσεως (μόνον) ὑπό τοῦ Πατρός δόγμα! Οὕτω λοιπόν βλέπομεν εἰς τόν «Τόμον Καταλλαγῆς» τοῦ Πατριάρχου Δοσιθέου, τοῦ χαρακτηριζομένου καί ὡς παπομάστιγος, νά παρακινῇ τρόπον τινα ὁ συγγραφεύς τούς ἁπανταχοῦ λατινόφρονες νά ἀτενίσουν τήν εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος  καί νά ἐπαναφέρουν τό Σύμβολον τῆς Πίστεως πού ἀλλοίωσαν, συμφώνως μέ αὐτά πού διδάσκει ἡ Εἰκόνα, ἔχοντες αὐτήν ὡς ἀξιόπιστον μάρτυρα. 

Ἄς τόν ἀκούσωμεν:

«Περί τῆς πανταχόσε γῆς εἰς τύπον τῆς Ἁγίας Τριάδος εἰκονιζομένης ἱστορίας, οὔσης ὑπέρ ἡμῶν μέν, κατ’ αὐτῶν δέ».

«Ἐπεῖ δέ αἱ παρά τῶν ἐχθρῶν μαρτυρίαι καί μᾶλλον τό ἀξιόπιστον ἔχουσι, φέρε δή καί τήν εἰκονικήν ἱστορίαν ἥν ἐν πᾶσι ναοῖς, καί οἴκοις, καί προαστίοις λατίνων, καί πανταχοῦ τῆς τούτων γῆς ἑωράκαμεν ἀπ’ αὐτόν τῶν τῆς Βενετίας χωρῶν ἄχρι καί τῶν Βρετανικῶν νήσων. Καί ἕως τῶν τοῦ ὠκεανοῦ διηκουσῶν ἤτοι τῆς ἐγκλυτέρας, ἐν ᾗ καί τό περιφανές Λοῦντρες καί αἱ περί αὐτό, καί πᾶσαι ... (ἀναφέρει εἰς τήν συνέχειαν πλῆθος χωρῶν καί πόλεων). Ταῦτα γοῦν συμπεριλαμβάνοντες ἅ καί ἡμεῖς οἰκείοις  ὀφθαλμοῖς ἐθεασάμεθα, καί ἄλλα πλεῖστα ὅσα οἱ μεθ’ ἡμῶν εἶδον εἰς τό μέσον προθέμενοι, καί ὡς ἐν πίνακι διαζωγραφίσαντες, οὕτως πάντας ὁμοθυμαδόν τούς ἡμετέρους πρός θαῦμα καί δοξολογίαν συγκινήσωμεν τοῦ Θεοῦ, τοῦ ἀεί ποιοῦντος θαυμάσια εἰς δόξαν καί τιμήν  τοῦ ἁγίου Ὀνόματος Αὐτοῦ, καί τῆς πρός Αὐτόν ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως.  ἡ δέ γε ῥηθεῖσα εἰκών ὡς ἐν διηγήσει ἔχει οὕτως. Εἰς σύμβολον καί τύπόν τινα τῆς μακαρίας καί Ζωαρχικῆς Τριάδος, καί ὅσοι δυνατόν ἐκ τῆς καθ’ ἡμᾶς τά ὑπέρ ἡμᾶς στοχάσασθαι, καί μᾶλλον τούς παχυτέρους, ἱστοροῦσι πατροπαραδότως λατῖνοι τόν μέν Θεόν καί Πατέρα ὡς παλαιόν ἡμερῶν ἐπί θρόνου καθήμενον καί τάς χείρας ἔχοντα ἡπλωμένας, τόν καί τούτου υἱόν τόν Κύριον καί Θεόν ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, σταυρῷ ᾐωρημένον ὡς ἔθος τόν μέντοι σταυρόν ὄρθιον φέρει ὁ Πατήρ εἰς αὐτοῦ χείρας, διϊκνούμενον ἀπό γε τοῦ στήθους ἄχρι τῶν τούτου ποδῶν. Τό δέ Πνεῦμα τό ἅγιον ἐν εἴδει περιστερᾶς ἐκπορεύει ὁ Πατήρ ἀπό τοῦ στόματος αὐτοῦ καταβαῖνον ὡς ἀνεί πρός τόν υἱόν καί σωτῆρα ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. τόν ὡς ἔφημεν ἐπί σταυροῦ κρεμάμενον. καί τά μέν τῆς ζωγραφίας οὕτως ἔχει. ἀφ’ ὧν παρίσταται ἐκ μέν τοῦ Πατρός ἐκπορεύεσθαι τό Πνεῦμα τό ἅγιον, ἀναπαύεσθαι καί μένειν ἐν τῷ υἱῷ. οἱ καί λατῖνοι μύοντες τά τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος κόρας ἀναισθήτως ἔχουσιν ὡς πρός τάς τῶν Πατέρων φωνάς καί τούς Ὅρους, οὕτω καί πρός τά τῆς εἰκόνος διανοούμενον, καί ἁμαρτάνουσι καθ’ ἑκάτερα αὕτη γε ὡς ἔπος εἰπεῖν ἡ εἰκών. καί τό ἐν τῇ πρεσβυτέρα Ῥώμῃ ἀνεστυλωμένον ἱερόν ὡς προείρηται σύμβολον. συμπεριλαβόντα καί τό μακρόν χρόνον τῶν πολλῶν ἑκατοντάδων, ἐπέκεινα ὄντα πολλαπλασίως τοῦ νομίμου χρόνου, καθ’ ὅν καί λατῖνοι συνωμολόγουν ἡμῖν ἀκαινοτόμητον τό ἱερόν σύμβολον. καί  τρεῖς γεγονότες κατά νόμον ἀξιόπιστοι καί ἀπαράγραπτοι μάρτυρες. οἷον ἵνα ἀναλαβών εἴπω τό τῆς εἰκόνος τῆς εἰς πᾶσαν λατίνων ἐζωγραφουμένοις. τό τοῦ ἱεροῦ συμβόλου τοῦ ἀνεστυλωμένου ἐν τῇ πρεσβυτέρα Ῥώμῃ. καί τοῦ ὑπέρ νόμον μακρόν χρόνον δίχα τῶν ἄλλων τῶν ὑπέρ ἡμῶν πολλῶν ὄντων καί μεγάλων καί ἀληθεστάτων ἐγγράφων ἀποδείξεων τῶν ἔκ τε τῆς Θείας Γραφῆς, καί θεηγόρων ῥήσεων...».[4] Μᾶς λέγει δηλαδή μέ ἁπλᾶ λόγια, ὅτι  ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος πού εἶναι ζωγραφισμένη εἰς Σύμβολον καί Τύπον τῆς Ζωαρχικῆς Τριάδος εὑρίσκεται τυπουμένη εἰς ὅλας τάς χώρας καί πόλεις τῆς Δύσεως ὅπου κατοικοῦν λατινόφρονες, οἱ ὁποῖοι ἀλλοίωσαν τό Σύμβολον τῆς Πίστεως,  προσθέτοντας ὅτι τό Πνεῦμα τό ἅγιον Ἐκπορεύεται καί ἀπό τόν Υἱόν. Ἡ εἰκόνα μᾶς λέγει αὐτή (μετά καί ἀπό μίαν σύντομον περιγραφήν αὐτῆς), κηρύττει τό Ὀρθόδοξον Δόγμα τῆς Ἐκκλησίας μας περί τῆς Ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ΜΟΝΟΝ ἀπό τόν Πατέρα. Ὅπως λοιπόν οἱ Λατῖνοι εἶναι μύωπες ἔμπροσθεν εἰς τάς φωνάς καί τούς Ὅρους τῶν Πατέρων καί δέν ἀκολουθοῦν καί ἀντιλαμβάνονται αὐτά, οὕτω συμβαίνει καί μέ τήν εἰκόνα αὐτήν τήν ὁποίαν δέν κατανοοῦν. Ἡ εἰκόνα αὐτή εἶναι μία ἀπό τάς μαρτυρίας ὅπου ἐλέγχει τήν αἵρεσιν τοῦ λεγομένου Φιλιόκβε, δηλαδή τῆς Ἐκπορεύσεως καί ἀπό τόν Υἱόν. 

  Ἐκ τῶν ἀνωτέρω ἀντιλαμβανόμεθα πάντες, ὅτι ὁ λόγος πού ἐπικαλοῦνται τά ἀνωτέρω ἐπιχειρήματα εἶναι μόνον διά ἐντυπωσιασμόν καί ἐκφοβισμόν τῶν μή κατηρτισμένων θεολογικῶς ἀναγνωστῶν!

Ἡ κατηγορία λοιπόν τῶν μαχομένων ἐναντίον τῆς εἰκόνος αὐτῆς, ὡς δῆθεν εἰκονικῆς παραστάσεως τοῦ Φιλιόκβε, εἶναι τελείως ἀνυπόστατη καί ἀστήρικτος, ὡς ἀποκλειστικόν γένημα τῆς νοσηρᾶς φαντασίας των καί  ἐμφανής ἐπινόησις τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἀντικειμένου!

30) Ταύτισις τῆς Θείας Οὐσίας καί Ἐνεργείας ὑπό τῶν Νεοεικονομάχων

  «Ἡ ἀπεικόνιση αὐτή βασίζεται σέ μιά λανθασμένη ἀντίληψη τοῦ Αὐγουστίνου Ἰππῶνος, ὁ ὁποῖος ταύτιζε τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ μέ τή θεία οὐσία καί δίδασκε ὅτι ἡ ἀμοιβαία ἀγάπη ἀνάμεσα στόν Πατέρα καί στόν Υἱό εἶναι τό Ἅγιον Πνεῦμα. (Ἡ ἀγάπη εἶναι μιά ἀπό τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ὄχι τό ἴδιο μέ τίς τρεῖς Ὑποστάσεις τοῦ Θεοῦ ἤ μέ τήν οὐσία Του). Ἑπομένως ἡ ἀντίληψη τοῦ Αὐγουστίνου θεωρεῖ τό Ἅγιον Πνεῦμα ἄκτιστη ἐνέργεια καί ὄχι πρόσωπο ἴδιας οὐσίας μέ τόν Πατέρα καί τόν Υἱό καί ὑποβιβάζει τό Θεό σέ Τριάδα δύο μόνο Προσώπων».

Ἄς μήν κατηγοροῦν τόν ἅγιον Αὐγουστῖνον διά αἱρέσεις  πού οἱ ἴδιοι κηρύττουν μέσῳ τῆς νεοεικονομαχικῆς διδασκαλίας τους!  Καί τοῦτο λέγομεν διότι, πολλάκις ταυτίζουν τήν Φύσιν μέ τήν Ἐνέργειαν-Δόξαν τοῦ Θεοῦ (ἔστω καί ἄν ἐπισήμως τό ἀρνοῦνται), καθ’ ὅσον  κατηγοροῦν ἀσυστόλως τούς εἰκονίζοντας τάς Συμβολικάς παραστάσεις (δηλαδή τήν Δόξαν-Ἐνέργειαν), πώς ἱστοροῦν δῆθεν τήν Θείαν Αὐτοῦ Φύσιν!!!  Εὑρισκόμενοι κατά συνέπειαν οὕτως (ἴσως καί ἀπό ἄγνοια) (;) ὁμόφρονες καί πιστοί ἀκόλουθοι τῶν αἱρετικῶν, Βαρλαάμ καί Ἀκινδύνου.

 

31) Ἄδικοι κατηγορίαι περί δῆθεν ἐνσαρκώσεως τοῦ Πατρός!

  «Ἀλλά ὅταν ἡ Ἁγία Τριάδα παριστάνεται εἰκονικά σάν τρεῖς διαφορετικές ἐνσαρκώσεις, τό μήνυμα πού μεταδίδεται εἶναι συγκεχυμένο καί καταστρεπτικό γιά τήν πίστη. Ἀναρωτιέται κανείς: Μήπως ζητοῦν ὁ καθένας κάτι διαφορετικό ἀπό μένα; Ἰσχύουν διαφορετικοί κανόνες σωτηρίας μέ τόν καθένα; Ποιανού τή βουλή καί ποιανού τή σωτηρία ἐξυπηρετεῖ ἡ ἐνσάρκωση τοῦ Πατρός; Ἄν ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος ὥστε οἱ ἄνθρωποι νά γίνουν Θεοί κατά χάρη, ποιανού ἡ σωτηρία ἀπαιτοῦσε νά γίνει ὁ Θεός πουλί; Οἱ ἐρωτήσεις αὐτές δέν ἔχουν πρόθεση νά φανοῦν ἀσεβεῖς ἤ νά δείξουν ἀπιστία. Θέλουν νά δείξουν μᾶλλον ὅτι οἱ εἰκόνες εἶναι κι αὐτές εὐαγγέλια θεολογίας. Αὐτή ἡ εἰκόνα μεταδίδει ἕνα λανθασμένο εὐαγγέλιο καί μιά λανθασμένη διδασκαλία, ὅπως ἐπίσης καί πνευματική σύγχυση. Ὅταν λέγει κανείς πώς οἱ δύο ἀπό τίς τρεῖς εἰκονιζόμενες μορφές δέν πρέπει νά θεωροῦνται πραγματικές, βάζει σέ ἀμφισβήτηση καί τήν τρίτη.

Τρεῖς διαφορετικές μορφές σημαίνουν τρεῖς διαφορετικούς σκοπούς καί σωτηρίες, καθώς ἐπίσης καί διαφορετικές θελήσεις. Κι ἄν ὑπάρχουν τρεῖς διαφορετικές θελήσεις, δέν ὑπάρχει ἕνας τριαδικός Θεός, ἀλλά τρεῖς θεοί. Αὐτό ὅμως, ὀνομάζεται τριθεϊσμός ἤ πολυθεϊσμός καί παγανισμός».

Τά ἀνωτέρω συμπεράσματα, ὅτι ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος διδάσκει τρεῖς διαφορετικάς σαρκώσεις καί θελήματα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐξωφρενικά καί κατά πολύ βλάσφημα! Τά φαντασιώδη αὐτά διδάγματα ὑπάρχουν μόνον εἰς τόν πεπλανημένον νοῦν τοῦ συγγραφέως. Τόν βλέπομεν λοιπόν καί πάλιν νά συνεχίζῃ νά ἀναμασᾷ τάς ἰδίας ἀστηρίκτους κατηγορίας περί πραγματικῆς δῆθεν σαρκώσεως τῶν εἰκονιζομένων Προσώπων, λαμβάνοντας ἕκαστον τήν πραγματικήν φύσιν τῶν προσώπων πού συμβολικῶς εἰκονίζουν! Μᾶς λέγει δηλαδή, ὅτι  ὁ Πατήρ ἐνηνθρώπισε μέ τήν γηρασμένη χρονικῶς ἀνθρωπίνην σάρκα πού εἰκονίζεται, ἐνῷ τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐνεσαρκώθη μέ τήν σάρκα ἑνός πουλιοῦ!!! Εἶναι προφανέστατον, ὅτι δέν διακρίνουν τόν Συμβολισμόν ἀπό τήν Φύσιν τοῦ εἰκονιζομένου∙ δηλαδή πιστεύουν, ὅτι  παντού ὅπου εἰκονίζεται κάποιο πρόσωπον, οὕτω καί εἰς τήν πραγματικότητα κατά φύσιν εἶναι!!!  Τί λοιπόν καί ἄν οἱ Πατέρες μᾶς λένε, ὅτι ὑπάρχουν εἰκόνες τῶν ἀοράτων καί ἀτυπώτων πραγμάτων τά ὁποῖα ἀποτυπώνονται σωματικῶς διά νά κατανοηθοῦν ἀμυδρῶς;[5] Τί καί ἄν μᾶς διδάσκουν, ὅτι ὁ Θεός δίδει μορφήν καί τύπους εἰς αὐτά πού εἶναι χωρίς μορφήν καί τύπον καί μέ τήν ποικιλίαν τῶν ἐπί μέρους συμβόλων πληθύνει καί διαπλάττει τήν ὑπερφυσικήν καί ἀσχημάτιστον ἁπλότητα.[6] Καί ἐπίσης ὅτι,  ἄν καί δέν εἶναι δυνατόν νά ἰδῇ κάποιος τήν φύσιν τοῦ Θεοῦ, οὔτε τοῦ ἀγγέλου, οὔτε τῆς ψυχῆς, οὔτε τοῦ δαίμονος∙ παρ’ ὅλα αὐτά βλέπονται μέ κάποιον μετασχηματισμόν, μέ τήν βοήθειαν τῆς Θείας Προνοίας, ἡ ὁποία περιβάλλει μέ τύπους καί σχήματα ὅσα εἶναι ἀσώματα καί ἀτύπωτα καί δέν ἔχουν σωματικόν σχῆμα, ὥστε νά χειραγωγηθῶμεν καί νά ἀποκτήσωμεν πραγματικήν καί μερικήν γνῶσιν αὐτῶν καί νά μήν εὑρισκόμεθα εἰς παντελῆ ἄγνοιαν τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀσωμάτων δημιουργημάτων.[7] Τί καί ἄν ὅλα αὐτά; Δυστυχῶς  δι’ αὐτούς, ὅλες αὐτές οἱ φωνές τῶν Πατέρων δέν ἔχουν οὐδεμίαν σημασίαν!!!

Ἡ εἰκονομαχία των εἶναι δυστυχῶς ἀπροκάλυπτος!

32) Κατηγορίες περί “Πατροπασχισμοῦ” καί ὀλίγα περί τῆς εἰκόνος τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ

  «Οἱ εἰκόνες πού παριστάνουν τόν Πατέρα συνήθως τόν ἀπεικονίζουν μέ φωτοστέφανο στό ὁποῖο ὑπάρχει σταυρός. Ἀλλά στήν ὀρθόδοξη εἰκονογραφία μόνον ὁ Χριστός ἔχει τό σταυρό στό φωτοστέφανό Του, γιατί μόνον αὐτός σταυρώθηκε καί ὁ σταυρός εἶναι τό σύμβολο τοῦ πάθους καί τοῦ θανάτου Του. Ὅταν ὁ Πατήρ παριστάνεται κι αὐτός μέ σταυρό στό φωτοστέφανό Του, ἡ εἰκόνα διδάσκει τήν ἀρχαία αἵρεση τῶν Πατροπασχιτῶν, πού δίδασκαν πώς ὁ Πατήρ καί ἡ Θεότης ὑπέφεραν πάνω στό σταυρό».

Εἶναι προφανές, ὅτι μόνον ὁ Χριστός ἦταν αὐτός ὅπου ἐθυσιάσθη ἐπάνω εἰς τόν Σταυρόν καί ὄχι κάποιο ἄλλο ἐκ τῶν προσώπων τῆς τρισυποστάτου Θεότητος. Τό καθένα πάντως Πρόσωπον εἶχε τήν ἰδικήν του συμβολήν εἰς τό Μυστήριον τῆς Θείας Οἰκονομίας. Ὡς ἐκ τούτου νομίζω, ὅτι  μόνον εἰς τόν Χριστόν ἁρμόζει νά φέρῃ εἰς τό φωτοστέφανον τόν Σταυρόν∙ τά ὑπόλοιπα εἶναι ὑπερβολή τῶν ζωγράφων. Ὅμως, ἀκόμη καί ἐδῶ οἱ ἀρνητές τῆς εἰκονογραφήσεως δέν ἔχουν κανένα δικαίωμα νά διαμαρτύρωνται, διότι  αὐτό τό φαινόμενον παρατηρεῖται καί εἰς τήν εἰκόνα τῆς Φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ τήν ὁποίαν ἀποδέχονται (ἔνιοι ἐξ αὐτῶν), ἔστω καί μέ τήν ἰδικήν τους ἰδιότυπον ἑρμηνείαν, δηλαδή ὡς ἐμφάνεια τοῦ Χριστοῦ μετά δύο Ἀγγέλων. Ἐκεῖ βλέπομεν πολλάκις ἕκαστον ἐκ τῶν δύο Ἀγγέλων νά φέρῃ εἰς τό φωτοστέφανόν του Σταυρόν! Ἐρωτῶμεν λοιπόν. Διατί διά τούς σταυροφόρους Ἀγγέλους δέν σκανδαλίζονται, ἀφοῦ καί οἱ Ἄγγελοι ὡς εἶναι γνωστόν οὔτε ὑπέφερον εἰς τόν Σταυρόν, ἀλλά οὔτε καί δύνανται νά ὑποφέρουν ὡς μή φέροντες σάρκα; Μήπως εἶναι Ἀγγελοπασχῖτες; Ἐκ τούτου λοιπόν εἶναι φανερόν, ὅτι ἡ εἰκόνα τῆς Φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ (παρά τάς ἐσφαλμένας ἐνίοτε  παραλλαγάς τῶν ζωγράφων), δέν περιγράφει ἁπλούς Ἀγγέλους, ὡς πεπλανημένως κάποιοι πιστεύουν, ἀλλά αὐτήν τήν φανέρωσιν τῆς ἰδίας τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Καί συνεχίζει:

«Τά παραδείγματα αὐτά εἶναι ἀρκετά γιά νά καταλάβει κανείς τίς αἱρέσεις καί τή σύγχυση πού μπορεῖ νά μεταδώσει καί μιά μόνο ματιά σέ μιά τέτοια “εὐλαβική” εἰκόνα, ἰδίως ἄν ἡ “ὀρθοδοξία” αὐτῆς τῆς εἰκόνας βεβαιώνεται ἀπό κληρικούς, μοναχούς ἤ ἀκόμα καί ἐπισκόπους.

Ἔχει διατυπωθεῖ ὁ ἰσχυρισμός ὅτι ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος βρίσκεται τόσον καιρό, τριακόσια ἕως τετρακόσια χρόνια, σέ διάφορες Ὀρθόδοξες χῶρες, πού ἔχει πιά ἀπορροφηθεῖ ἀπό τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Μᾶλλον ὅμως γιά τήν ἀκρίβεια, πρέπει νά ποῦμε, ὅτι συνυπάρχει σάν μιά παρέκκλιση, ἀλλά ποτέ δέν μπορεῖ νά γίνει μέρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης. Διότι οἱ ἁμαρτίες καί τά σφάλματα, εἶναι ἁμαρτίες καί σφάλματα ἀνεξάρτητα ἀπό τό πόσο πολύ ἔχουμε προσκολληθεῖ σ’ αὐτά. Ἄλλο εἶναι ἡ Παράδοση, ἡ ἐνοίκηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού καθιστᾷ τήν Ἐκκλησία “στῦλον καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας”, καί ἄλλο εἶναι ἡ συνήθεια. Ἡ Ὀρθοδοξία δέν ἀλλάζει γνώμη μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου, ὥστε νά παραδεχτεῖ τελικά το ψεῦδος. Θεός φυλάξει. Αὐτή εἶναι ἡ διαφορά ἀνάμεσα στήν ἀληθινή Ὀρθοδοξία καί στόν οἰκουμενισμό».

Ὅλα αὐτά βεβαίως ἁρμόζουν ὄχι διά τήν εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά  περί τῆς εἰκόνος τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μέ τάς μαίας, πού κηρύττει ἀπροκάλυπτα τό πεπλανημένον καί ἀντίχριστον φρόνημα τοῦ Νεστορίου! Ἡ εἰκόνα αὐτή οὐδόλως ἐνοχλεῖ τούς νέους αὐτούς εἰκονολόγους, ἀσχέτως ἐάν δείχνει τήν Θεοτόκον ἀποκαμωμένην ἐκ τῶν πόνων καί τόν Ἰησοῦν πλυνόμενον ἀπό τά ῥυπαρᾶ γαστρικά ὑγρά! Ἀντιθέτως, εἰς ἕνα μάλιστα ἐκκλησιαστικόν Περιοδικόν κάποιος ὁμόφρονάς του ἔγραψεν: «Ὁ  Ὀρθόδοξος ἁγιογράφος περνάει μέσα στήν εἰκόνα τά δόγματα καί τίς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας»^[8]!!! «Τό θέμα τοῦ λουτροῦ, ἕκτος ἀπό τά ρεαλιστικά χαρακτηριστικά πού προσδίδει στήν ὅλη παράσταση, εἶναι ἀπαραίτητο νά εἰκονίζεται καί γιά λόγους δογματικούς...».^[9] Δέν ἔχουμε ἄδικον λοιπόν νά λέγωμεν, ὅτι οἱ ἄνθρωποι αὐτοί μόνον εἰς τό ὄνομα ἀνήκουν εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν; Ἐφ’ ὅσον, τάς παραστάσεις αὐτάς πού θεωροῦν ῥεαλιστικάς - πραγματικάς καί συμφώνους μέ τά δόγματα καί τάς παραδόσεις, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τάς ἀπορρίπτει ὡς ξένας καί ὀθνείας, προερχομένας ἀπό πεπλανημένους αἱρετικούς καί ἀπό ψευδεπίγραφα ψευδοευαγγέλια! Ὁ ἅγιος Νικόδημος (ἀναφέρομεν καί πάλιν τήν παραπομπήν) εἰς τήν ΄΄Συμφωνίαν΄΄ τοῦ Ξ΄ Ἀποστολικοῦ Κανόνος γράφει τά ἑξῆς περί αὐτῶν: «Δέν κάμνουσι λοιπόν καλά ἐκεῖνοι ὁποῦ ἐπ’ ἐκκλησίαις ἀναγινώσκουσι τήν ἱστορίαν ὁποῦ ἐπιγράφεται εἰς τό ὄνομα τοῦ Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, κατά τήν ἑορτήν τοῦ γενεθλίου τῆς Θεοτόκου: ἕνα μέν, διότι περιέχει πολλά ἀλλόκοτα πράγματα, τά ὁποῖα οὐδείς ἄλλος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας ἀναφέρει, καθώς μάλιστα εἶναι ἐκεῖνο ὁποῦ λέγει, πῶς ὁ μνήστωρ Ἰωσήφ ἔφερε μαῖαν διά νά ὑπηρετήσῃ εἰς τό φρικτόν καί ἄσπορον ἐκεῖνον, καί ὑπέρ διάνοιαν ἐκ τῆς Παρθένου τοκετόν τοῦ Κυρίου μας. Καί ἄλλο δέ, διότι ὁ ῥηθείς ἅγιος Μελέτιος συγκαταρυθμεῖ καί ταύτην τήν ἱστορίαν μέ τάς νόθους καί ψευδεπιγράφους βίβλους τῶν αἱρετικῶν».

Ὁρίστε λοιπόν ὁποῖες εἶναι οἱ πηγές τῶν συγχρόνων εἰκονομάχων, πού κόπτονται δῆθεν διά τήν παρέκκλισιν ἀπό τῆς Παραδόσεως εἰκόνων τινῶν·  δέν εἶναι ἐκ τῶν ἱερῶν Εὐαγγελίων, ὡς ὤφειλαν νά εἶναι, ἀλλά ἀπό κακοβούλους αἱρετικούς καί ἐπαγγελματίας πλαστογράφους  τῶν πρώτων αἰώνων!!! Τό θράσος εἰς ὅλον τό μεγαλεῖον του!

 Ἄς προβληματισθοῦν λοιπόν διά τήν ἀντιευαγγελικήν αὐτήν εἰκόνα, ἀλλά καί διά κάποιας ἄλλας ἀνιστορήτους πού ὑποβόσκουν ἀνενόχλητες εἰς τόν χῶρον τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τήν βυζαντινήν μάλιστα περίοδον, καί ἄς ἀφήσουν ἥσυχον τήν εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος, πού εἶναι κατά πάντα σύμφωνος μέ τήν Ἱεράν Παράδοσιν, ἀλλά καί μέ τήν Θείαν Γραφήν. Διότι ἡ παλαιότητα αὐτῶν οὐδόλως τάς νομιμοποιεῖ εἰς τόν χῶρον τῆς Ἐκκλησίας, ἐφ’ ὅσον εἶναι ἀντίθετες μέ τά Δόγματα καί τάς Παραδόσεις Αὐτῆς, ὡς σαφῶς καταδείξαμε!

33) Ἡ Φιλοξενία τοῦ Ἀβραάμ

Μία ἄλλη ἱερά εἰκόνα τῆς ὁποίας οἱ νεωτεριστές τόν συμβολισμόν παντελῶς ἀλλοιώνουν, εἶναι αὐτή τῆς Φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ.

«Ἡ Φιλοξενία τοῦ Ἀβραάμ (μᾶς λέγει ὁ εἰκονομάχος συγγραφεύς) εἶναι ἡ σωστή εἰκόνα γιά τίς ἐκκλησίες πού εἶναι ἀφιερωμένες στήν Ἁγία Τριάδα. Ἡ εἰκόνα αὐτή ἔχει τίς ρίζες της στήν Ἁγία Γραφή, καί δέν ἔχει σκοπό νά ἀναπαραστήσει μία ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ. Εἶναι μᾶλλον ἕνας τύπος.

Ὁ Εὐσέβιος Καισαρείας, ὁ “πατέρας τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας” πού ἔζησε τόν τέταρτο αἰῶνα, μᾶς λέει ὅτι ἤδη ἀπό τόν πρῶτο αἰῶνα ἡ Ἐκκλησία χρησιμοποιοῦσε τήν εἰκόνα τῆς Φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ σάν τύπο τῆς Ἁγίας Τριάδος».[10]

Βλέπομεν καί πάλιν τόν συγγραφέα τοῦ εἰκονομαχικοῦ πονήματος νά ἀποδέχεται ἐντελῶς αὐθαίρετα, πώς ἡ εἰκόνα τῆς Φιλοξενίας εἶναι εἰς τύπον καί ὄχι εἰς ὁμοίωσις τῶν εἰκονιζομένων, εἰς ἀντίθεσιν μέ τήν εἰκόνα τοῦ λεγομένου Συνθρόνου! Δυστυχῶς μέ διάφορα τέτοια φιλολογικά τεχνάσματα παραπλανοῦν καί παρασύρουν τούς ἁπλουστέρους εἰς τάς κακοδοξίας τους.

Ἀσφαλῶς καί ἡ εἰκόνα τῆς Φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ εἶναι ὡσάν Τύπος τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὅπως ἄλλωστε καί ἡ λεγομένη τοῦ Συνθρόνου. Ποῖος εἶπεν ὅτι ἡ τοῦ Συνθρόνου δέν ἱστορεῖται ὡσάν Τύπος; Μέ ποίαν λογικήν ἄραγε διαχωρίζει τήν μίαν ἀπό τήν ἄλλην, ἐφ΄ ὅσον καί οἱ δύο βασίζουν τήν ἱστόρησίν τους κατά τόν ἴδιον τρόπον ἐπάνω εἰς τάς ὀπτασίας Προφητῶν, ὅπου ἔλαβαν χώραν εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην; Διατί χλευάζει τήν εἰκόνα τοῦ Συνθρόνου ἐπειδή ἐμφανίζει τόν Πατέρα ὡς πολιόν γέρον-ἄνθρωπον, ἐνῷ ἡ πρώτη ἀνθρωπομορφική εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος (τήν ὁποίαν καί ἀποδέχεται, ἔστω καί καί μέ τό ἰδικόν του πεπλανημένον σκεπτικόν) ἦταν αὐτή τῆς Φιλοξενίας; Ὁ Συμβολικός ἀνθρωπομορφισμός τῆς μίας εἶναι καλός καί τῆς ἄλλης κακός; Ὄχι! Ἁπλῶς ἐδῶ ὑπάρχει καθαρός δάκτυλος τοῦ  Ἀντικειμένου...

Μᾶς λέγει εἰς τήν συνέχειαν: «Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ μέ δύο ἀγγέλους ἐπισκέφθηκαν τόν Ἀβραάμ καί ἐμφανίστηκαν σ’ αὐτόν μέ τή μορφή ἀνδρῶν. (Γέν. 18: 2) ἡ κεντρική μορφή στήν εἰκόνα εἶναι ὁ Κύριος, καί κάθεται κάπως ψηλότερα ἀπό τούς ἄλλους δυό. Τό φωτοστέφανό Του φέρει σταυρό καί φορᾶ τά χρώματα καί τήν ἐνδυμασία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἀντιπροσωπεύει τήν ἀδιαίρετη Τριάδα, διότι ὅπου βρίσκεται τό ἕνα Πρόσωπο βρίσκονται καί τά τρία. Οἱ ἄλλοι δύο ἄγγελοι, συμπληρώνουν τόν τύπο, συμβολικά καί ἀριθμητικά, καθώς ἐμφανίζονται μέ τήν ἴδια μορφή, ὅπως καί ὁ Υἱός. Μερικοί ἁγιογράφοι, λανθασμένα ὀνομάζουν τίς τρεῖς μορφές “Πατήρ, Υἱός καί Ἅγιον Πνεύμα”. Μόνον ὅμως ἡ κεντρική μορφή πρέπει νά ταυτίζεται μέ τό Θεό.

Ἡ ἐμφάνιση αὐτή εἶναι πρῶτα ἀπ’ ὅλα τύπος τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά ὑπάρχουν σ’ αὐτή κι ἄλλα ἐπίπεδα τυπολογίας πού συνδέονται μέ τόν Εὐαγγελισμό, τή Σάρκωση, καί τήν ὅλη οἰκονομία τῆς σωτηρίας».

Δυστυχῶς οὔτε ἡ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος πού παριστάνει τήν ἀποκάλυψιν τῶν τριῶν προσώπων Αὐτῆς εἰς τόν Ἀβραάμ μένει ἀμέτοχος τῶν ΄΄θεολογικῶν΄΄  παραλογισμῶν του! Κατ’ ἀρχάς διαφαίνεται μιά ἀντίφασις ὅσον ἀφορᾷ τήν στάσιν του ἀπέναντί της. Ἐνῷ λοιπόν μᾶς λέγει, ὅτι αὐτή εἶναι «ἡ σωστή εἰκόνα γιά τίς ἐκκλησίες πού εἶναι ἀφιερωμένες στήν Ἁγία Τριάδα», διότι «Ἡ εἰκόνα αὐτή  ἔχει τίς ρίζες της στήν Ἁγία Γραφή», καθώς καί ἐπειδή  ὁ πατέρας τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας Εὐσέβιος τήν χρησιμοποιοῦσε ἀπό τήν ἐποχήν του ὡς Τύπον τῆς Ἁγίας τριάδος∙ ἀρνεῖται ταυτοχρόνως, ὅτι τά εἰκονιζόμενα πρόσωπα ἀντιπροσωπεύουν Αὐτήν!!!  Συμφώνως τῆς δοξασίας του, εἰς τόν Ἀβραάμ δέν ἐνεφανίσθη ἡ Ἁγία Τριάς διά τῶν τριῶν προσώπων Της, ἀλλά μόνον ὁ Λόγος μέ δύο Ἀγγέλους. Φθάνει λέγει πού ἐμφανίζεται ὁ Λόγος, διότι μέσα ἀπ’ αὐτόν βλέπομεν καί τά ἄλλα δύο πρόσωπα τοῦ Πατρός καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἀντιπροσωπεύει τήν ἀδιαίρετη Τριάδα, διότι ὅπου βρίσκεται τό ἕνα Πρόσωπο βρίσκονται καί τά τρία. Οἱ ἄλλοι δύο ἄγγελοι, συμπληρώνουν τόν τύπο, συμβολικά καί ἀριθμητικά».

 Κατά τήν λογικήν του δηλαδή, ὅπου ζωγραφίζεται ὁ Χριστός θά μποροῦμε νά ἀναγράφομεν εἰς τήν εἰκόνα καί τό ΄΄Ἁγία Τριάς΄΄, πρᾶγμα φαιδρότατον! Αὐτός πού προσκυνεῖ τόν Χριστόν, μᾶς λέγει ὁ Βλάσταρης, συμπροσκυνεῖ καί τόν Πατέρα καί τό Ἅγιον Πνεῦμα λόγῳ τῆς μίας καί κοινῆς ἐν Τριάδι Φύσεως.[11] Ἐδῶ νά τονίσωμεν ἕνα ἐπιχείρημα πού μέ μονομέρειαν  ἐπαναλαμβάνουν καί ἀναμασοῦν συνεχῶς διά νά καταδείξουν, ὅτι εἶναι περιττή ἡ ἱστόρησις καί τῶν τριῶν προσώπων, ἐφ’ ὅσον αὐτά φανερώνονται μέσα ἀπό τόν Υἱόν καί εἶναι ἀδύνατον νά τά γνωρίσωμεν ἀπό μόνα τους! Πράγματι ἔξυπνον καί πονηρόν εὐφυολόγημα! Δέν μᾶς λένε ὅμως, ὅτι  ὄχι μόνον ὁ Υἱός ἀποκαλύπτει τόν Πατέρα, ἀλλά ὅτι καί ὁ Πατέρας ἀποκαλύπτει τόν Υἱόν, καθώς ἐπίσης καί τό ἅγιον Πνεῦμα ἀποκαλύπτεται καί ἀποκαλύπτει καί τά δύο ἄλλα πρόσωπα! Ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος εἶναι σαφής: «Εἰ δὲ καὶ διὰ τοῦ Πατρὸς πρὸς τὸν Υἱὸν καλούμεθα, οὐκ ἐλαττοῦσθαι ἄρα τούτου ἕνεκεν τῆς ἀξίας τὸ Πνεῦμα. Προσαγόμεθα τῷ Πνεύματι. Ἀνάγνωθι τὰς Γραφὰς καὶ μάθε, ὅτι ὥσπερ διὰ τοῦ Πατρὸς πρὸς τὸν Υἱὸν, καὶ διὰ τοῦ Υἱοῦ πρὸς τὸν   Πατέρα. Ἀντιστρέφει γὰρ, καθὼς προαποδέδοται. Ὡς οὖν διὰ τοῦ Πατρὸς πρὸς τὸν Υἱὸν, οὕτως διὰ τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ πρὸς τὸ Πνεῦμα».[12] Κατά περίφρασιν. Ἐάν λέγει καλούμεθα πρός τόν Υἱόν διά μέσῳ τοῦ Πατρός δέν μειώνεται ἐξ αἰτίας αὐτοῦ τό Πνεῦμα. Διότι διαβάζομεν εἰς τάς Γραφάς, ὅτι ὅπως διά Πατρός πηγαίνομεν πρός τόν Υἱόν, οὕτω καί διά τοῦ Υἱοῦ ἐρχόμαστε πρός τόν Πατέρα. Καί τό ἀντίστροφον, καθώς μᾶς ἔχει δοθεῖ. Ὅπως λοιπόν διά τοῦ Πατρός πηγαίνομεν πρός τόν Υἱόν, κατ’ αὐτόν τόν τρόπον διά τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ πρός τό Πνεῦμα. Καί ὅμως, ἀκόμη καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐμπεριέχει αὐτήν τήν Ἀλήθειαν μέσα εἰς τάς Ἐπιστολάς του, λέγων: «ὅτε δέ εὐδόκησαν ὁ Θεός... ἀποκαλύψαι τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν ἐμοί, ἵνα εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν...».[13]  Μά τί λέγω! Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶπεν εἰς τόν μαθητήν Του Πέτρον: «μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σάρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ' ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς».[14] Καί εἰς ἄλλον σημεῖον λέγει ὁ Κύριος εὐχαριστῶν τόν Θεόν Πατέρα: «...ἐξομολογοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις».[15]

Ἔγινε λοιπόν καί πάλιν φανερόν τό μέγεθος τῆς παραποιήσεως τῆς ἀληθείας ἀπό μέρους τοῦ συγγραφέως καί τῶν ὁμοφρόνων του, καθώς καί εἰς αὐτό τό σημεῖον (ὅπως καί παντοῦ) ἐπικαλοῦνται ἐπιλεκτικῶς μαρτυρίας πού ἐμφανίζουν μόνον τήν μίαν ὄψιν τοῦ νομίσματος ἀποκρύπτοντες τήν ἄλλην. Ἐάν αὐτό εἶναι τίμιον καί ὑπηρετεῖ τήν ἀλήθειαν ἄς τό κρίνῃ ὁ ἀναγνώστης! Ἄλλωστε, οὐδεμίαν σχέσιν ἔχει ἡ Συμβολική ἐξεικόνισις τῆς Ἁγίας Τριάδος, εἴτε τῆς Φιλοξενίας, εἴτε τοῦ Συνθρόνου,  μέ τό ποῖον πρόσωπον τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτει τό ἄλλο! Ἡ ἀλληλοαποκάλυψις τῶν προσώπων ἀφορᾷ τάς ἐνδοτριαδικάς σχέσεις καί μόνον καί ὄχι τόν τρόπον τῆς Συμβολικῆς ἐμφανείας τοῦ θεοῦ εἰς τούς ἀνθρώπους. Ἡ ταύτισις τῶν δύο αὐτῶν πραγμάτων ἀποτελεῖ  λογικόν ἅλμα!!!

Ἄς ἐπανέλθωμεν ὅμως εἰς τό θέμα μας. Μᾶς λέγει λοιπόν, ὅτι κατά τό σχετικόν ὅραμα τοῦ Ἀβραάμ δέν ἐφανερώθη ἡ Ἁγία Τριάς, ἀλλά μόνον ὁ Θεός Λόγος μαζί μέ δύο Ἀγγέλους, ἁπλῶς διά νά «συμπληρώνουν τόν τύπο, συμβολικά καί ἀριθμητικά»! Κατά τήν μακραίωνον ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας μας οἱ Ἅγιοι εἶδαν καί ἑρμήνευσαν τό βιβλικόν αὐτό γεγονός,  ὡς φανέρωσιν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ εἰς τόν Ἀβραάμ. Ἡ γνώμη αὐτή τῶν Πατέρων πέρασε ἀκόμη καί μέσα εἰς τήν ὑμνογραφίαν τῆς Ἐκκλησίας μας, πρᾶγμα πού φανερώνει, ὅτι ἡ ἀποδοχή της ἀπό αὐτήν εἶχε γίνει καί ἡ γενικότερη πίστις εἰς αὐτό τό γεγονός. Ἡ χρῆσις τῶν ὑμνωδιῶν ὅπου ἀναφέρονται εἰς τήν ἐμφάνισιν τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ διά μέσῳ τῶν Τριαδικῶν κανόνων ἀπό τό βιβλίον τῆς ΄΄Παρακλητικῆς΄΄, καθώς καί ἡ μεγάλη διάδοσις τῆς εἰκόνος μέ τήν καταγραφήν αὐτοῦ τοῦ γεγονότος εἰς ὅλον τόν χριστιανικόν κόσμον μαρτυρεῖ,  ὅτι ἡ ἁγιοπατερική ἑρμηνεία τῆς ἐμφανίσεως τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ ἀποτελεῖ γενικόν φρόνημα καί διδασκαλίαν τῆς καθόλου Ἐκκλησίας. Ἡ διδασκαλία ὅμως αὐτή ἐπολεμήθη ἐξ ἀρχῆς ἀπό τούς Ἀρειανούς καί τούς Πνευματομάχους, οἱ ὁποῖοι ἠρνοῦντο τήν Τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ, ἀντιτείνοντες πρός τούς Πατέρες, ὅτι ὁ ἐμφανιζόμενος εἰς τόν Ἀβραάμ ἦταν ὁ Θεός μαζί μέ δύο Ἀγγέλους. Νά σημειώσωμεν ὅμως, ὅτι ἄν καί μία μερίδα Πατέρων εἶδον ἑρμηνευτικῶς διαφορετικῶς τό θέμα, ἐν τούτοις σκοπός τους δέν ἦταν ἡ τριαδολογική κατάρριψις τοῦ γεγονότος, εἰς ἀντίθεσιν μέ τούς ἀντιτριαδιστάς∙ δεδομένου, ὅτι ἡ ὑποδήλωσις τῆς Ἁγίας Τριάδος διατηρεῖται εἰς αὐτάς. Δι’ αὐτό δέν ἀναιρεῖται καί ἡ γενικότερη θέσις καί πίστις τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ τρεῖς ἑρμηνευτικές ἐκδοχές τῶν Πατέρων εἶναι οἱ ἑξῆς: α). Ἡ ἐμφάνισις ἀφορᾷ τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας τριάδος. β). Ἐνεφανίσθη ὁ Θεός Λόγος μέ δύο ἀγγέλλους. γ). Ἐνεφανίσθησαν τρεῖς Ἄγγελοι. Οὐδεμία ἑρμηνευτική ἔριδα παρατηρήθηκε εἰς τό παρελθόν ἀναμέσον τῶν τριῶν αὐτῶν θέσεων, εἰς ἀντίθεσιν μέ μερικούς νεωτέρους θεολόγους πού ἀρνοῦνται τήν εἰκονικήν παράστασιν τοῦ Ἀνάρχου Πατρός. «Μερικοί ἁγιογράφοι, (λέγει) λανθασμένα ὀνομάζουν τίς τρεῖς μορφές “Πατήρ, Υἱός καί Ἅγιον Πνεῦμα”. Ἄς δοῦμε ὅμως μερικούς ἀπό αὐτούς ὅπου ΄΄λανθασμένως΄΄  ὀνομάζουν οὕτως τάς τρεῖς ἐμφανιζομένας μορφάς  εἰς τό ὅραμα τοῦ Ἀβραάμ, ὄχι βεβαίως ἁπλούς ἁγιογράφους, ἀλλά σοφούς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας.

Τό ἐπίμαχον ὅραμα τοῦ Ἀβραάμ διά τό ὁποῖον καί γίνεται λόγος εἶναι τό ἑξῆς: «ὤφθη δὲ αὐτῷ ὁ Θεὸς πρὸς τῇ δρυὶ τῇ μαμβρῇ καθημένου αὐτοῦ ἐπὶ τῆς θύρας τῆς σκηνῆς αὐτοῦ μεσημβρίας  ἀναβλέψας δὲ τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ εἶδεν καὶ ἰδοὺ τρεῖς ἄνδρες εἱστήκεισαν ἐπάνω αὐτοῦ καὶ ἰδὼν προσέδραμεν εἰς συνάντησιν αὐτοῖς ἀπὸ τῆς θύρας τῆς σκηνῆς αὐτοῦ καὶ προσεκύνησεν ἐπὶ τὴν γῆν   καὶ εἶπεν Κύριε εἰ ἄρα εὗρον χάριν ἐναντίον σου μὴ παρέλθῃς τὸν παῖδά σου  λημφθήτω δὴ ὕδωρ καὶ νιψάτωσαν τοὺς πόδας ὑμῶν καὶ καταψύξατε ὑπὸ τὸ δένδρον».[16]

Γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς εἰς τήν 11ην ὁμιλίαν του: «Ἐγώ δέ ὑμῖν τῆς θαυμασιωτέρας ὑπομνήσω τούτου θεοπτίας, ὅτε καί τόν ἕνα Θεόν σαφῶς τρισυπόστατον ἐθεάσατο, μήπω (σελ. 294) κηρυττόμενον οὕτως˙ «ὤφθη γάρ αὐτῷ ὁ Θεός πρός τῇ Δρυΐ τῇ Μαμβρῇ˙ καί ἀναβλέψας, εἶδε, καί ἰδού τρεῖς ἄνδρες, καί προσέδραμεν αὐτοῖς». Ἰδού τόν ὀφθέντα ἕνα Θεόν τρεῖς ἑώρα. Ὤφθη γάρ αὐτῇ, φησίν, ὁ Θεός˙ καί ἰδού τρεῖς ἄνδρες, καί τοῖς τρισί προσδραμών, αὖθις ὡς ἑνί ὡμίλει, λέγων, «Κύριε, εἰ εὗρον χάριν ἐνώπιόν σου, μή παρέλθεις τόν παῖδα σου». Καί αὐτοί δέ οἱ τρεῖς ὡς εἷς ὄντες πρός αὐτόν διαλέγονται. Εἶπε γάρ, φησί, πρός Ἀβραάμ˙ ποῦ Σάρρα ἡ γυνή σου; Ἐπαναστρέφων ἥξω πρός σέ κατά τόν καιρόν τοῦτον εἰς ὥρας, καί ἕξει υἱόν Σάρρα ἡ γυνή σου». Ὡς δέ ἀκούσασα ἡ γραῦς ἐγέλασε Σάρρα, «εἶπε Κύριος, τί ὅτι ἐγέλασε Σάρρα ἠ γυνή σου»; Ἰδού ὁ εἷς Θεός τρεῖς ὑποστάσεις, καί αἱ τρεῖς αὗται εἷς Κύριος˙ εἶπε γάρ, φησί, Κύριος».[17]

Μετάφρασις: Ἐγώ δέ θά σᾶς ὑπενθυμίσῳ τήν θαυμασιωτέραν θεοπτίαν τοῦ Ἀβραάμ, ὅταν εἶδε σαφῶς καί τόν ἕναν τρισυπόστατον Θεόν, πού ἀκόμη δέν κηρυσσόταν οὕτως· ''ἐφάνηκε εἰς αὐτόν ὁ Θεός κοντά εἰς τήν βελανιδιά τοῦ Μαμβρῆ· καί αὐτός σηκώνοντας τά μάτια εἶδε, καί ἰδού τρεῖς ἄνδρες καί προσέτρεξε εἰς αὐτούς''. Ἰδού ὅτι τόν φανερωθέντα ἕναν Θεόν ἔβλεπε ὡς τρεῖς. Διότι, λέγει, ἐφάνηκε εἰς αὐτόν ὁ Θεός· καί ἰδού τρεῖς ἄνδρες καί, ἀφοῦ προσέτρεξε εἰς τούς τρεῖς, πάλι ὡμιλοῦσε ὡσάν πρός ἕναν, λέγοντας, ''Κύριε, ἄν μοῦ προσφέρῃς τήν χάριν, μή παραβλέψῃς τό παιδίον σου''. Καί αὐτοί δέ οἱ τρεῖς συνομιλοῦν μέ αὐτόν ὡσάν νά εἶναι ἕνας. Λέγει ἡ Γραφή, εἶπεν πρός τόν Ἀβραάμ, ''ποῦ εἶναι ἡ Σάρρα ἡ γυναῖκα σου; Ἐπιστρέφοντας θά ἔλθω πρός ἐσέ τήν ἰδίαν ἐποχήν μέ τώρα καί ἡ γυναῖκα σου Σάρρα θά ἔχῃ υἱόν''. Ἐπειδή δέ, μόλις τό ἄκουσε ἡ γρηά Σάρρα, ἐγέλασε, ''εἶπε ὁ Κύριος, διατί ἐγέλασε ἡ γυναῖκα σου Σάρρα;''. Ἰδού ὁ ἕνας Θεός εἶναι τρεῖς ὑποστάσεις καί οἱ τρεῖς αὐτές εἶναι ἕνας Κύριος, διότι, λέγει, εἶπε ὁ Κύριος.

Ἐπίσης καί ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης εἰς τόν λόγον περί Συνάξεως τῶν Ἀρχαγγέλων μᾶς λέγει: «οὕτω σχηματίζει τῷ Ἀβραάμ, τρισάγγελον αὐτῷ ἐν εἴδει ἀνδρῶν ἐπιστήσας χορόν, τόν τρισάγιον τῆς τριάδος μηνύοντα θεσμόν. οὕτω τε αὖθις δύο ταύτης τῆς ἀγγελικῆς τριάδος ἐν Γομόρροις ἐμφανίζεται Λώτ, δεικνύς ἐπί τι τῶν ἐκεῖσε τιμωριῶν ὅτι ὁ Πατήρ κρίνει οὐδένα, ἀλλά πᾶσαν κρίσιν δέδωκε τῷ Υἱῷ, συμπαρόντος αὐτῷ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος φυσικῶς»[18].

Μετάφρασις: Οὕτως ἐσχημάτισε διά τόν Ἀβραάμ χορόν ἀπό τρεῖς ἀγγέλους μέ τήν μορφήν τριῶν ἀνδρῶν, διά νά φανερώσῃ τόν τρισάγιον θεσμόν τῆς Τριάδος. Οὕτως καί πάλι δύο ἀπ' αὐτήν τήν ἀγγελικήν Τριάδα ἐμφανίζει εἰς τά Γόμμορα εἰς τόν Λώτ δείχνοντας μέ τίς ἐκεῖ τιμωρίες, ὅτι ὁ Πατέρας δέν κρίνει κανέναν, ἀλλά ὅλη τήν κρίσιν τήν ἀνέθεσεν εἰς τόν Υἱόν, μέ τήν παρουσίαν φυσικῶς εἰς αὐτόν καί τοῦ Πνεύματος.

Ὁ δέ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδείας οὕτως τό ἑρμηνεύει: «Ἰδοὺ δὴ μάλα σαφῶς ὦφθαι μὲν αὐτῷ φησι τὸν Θεόν͵ εἶναί γε μὴν τοὺς ἑωραμένους ἄνδρας τρεῖς͵ προσθέοντα δὲ τὸν θεσπέσιον Ἀβραὰμ οὐχ ὡς τρισὶν εἰπεῖν· Κύριοι͵ εἰ εὗρον χάριν ἐναντίον ὑμῶν͵ μὴ παρέλθητε τὸν παῖδα ὑμῶν͵ Κύριον δὲ μοναδικῶς ὀνομάζοντα τοΎς τρεῖς͵ ὡς ἕνα παρ΄ ἑαυτῷ καταίρειν ἀξιοῦν͵ ἐπεὶ καὶ ὡς εἷς ὄντες οἱ τρεῖς ἔφασκον ὡς ἐκ προσώπου πάλιν ἑνός· Ποῦ Σάρρα ἡ γυνή σου; καὶ τὸ ἐπαναστρέφων ἥξω κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον εἰς ὥρας. Ἄθρει δὴ οὖν͵ ἄθρει τοὺς ὀφθέντας αὐτῷ τρεῖς μὲν ὄντας καὶ ἰδιοσυστάτως ἕκαστον ὑφεστηκότας͵ τῷ γε μὴν λόγῳ τῆς ὁμοουσιότητος εἰς ἕνα συνειλημμένους καὶ τὰς διαλέξεις οὕτω ποιεῖσθαι σπουδάσαντας. Ἀλλ' αἱ μέν τῶν τοιούτων εἰκόνες ἀμυδραί πώς εἰσι καί πολύ τῆς ἀληθείας ἡττώμεναι, πλήν τό χρειῶδες ἔχουσι εἰς χειραγωγίαν, τήν ἐπί γε, φημί, τά ὑπέρ νοῦν καί λόγον· διανίαις γε μήν ταῖς καθαρωτάταις τό φῶς τῆς θεοπτίας εἰσδύεται, καί ὡς ἀπό τῶν αἰσθητῶν ἀνιπτάμεθα πως πρός τά αἰσθήσεως ἀνωτέρω καί λόγων τῶν ἐν ἡμῖν τήν δύναμιν ὐπερκείμενα...  Οὐκ ἠγνόηκε τοίνυν ὁ προπάτωρ Ἀβραὰμ τὸν ἐν ἁγίᾳ Τριάδι προσκυνούμενον͵ τὸν γῆς τε καὶ οὐρανοῦ καὶ τῶν ὅλων δημιουργὸν καὶ τὸ κατὰ πάντων ἔχοντα κράτος».[19]

Μετάφρασις: Νά λοιπόν πολύ καθαρά λέγει ὅτι παρουσιάσθηκε εἰς αὐτόν ὁ Θεός καί ὅτι αὐτοί τούς ὁποίους εἶδε ἦταν τρεῖς ἄνδρες, καί τρέχοντας εἰς αὐτούς ὁ θεσπέσιος Ἀβραάμ δέν ἀπευθύνθηκε εἰς αὐτούς ὡσάν εἰς τρεῖς, λέγοντας, ''Κύριοι, ἄν βρῆκα χάρη ἐκ μέρους σας μήν προσπεράσετε τόν δοῦλον σας'', ἀλλά ὀνομάζοντας εἰς τόν ἑνικόν τούς τρεῖς, θεώρησε ὡσάν νά εἶχε φθάσῃ ἕνας κοντάς του, ἐπειδή καί οἱ τρεῖς, ὡσάν νά ἦταν ἕνας, ἔλεγαν πάλι ὡσάν νά ἐκπροσωποῦσαν ἕναν· ''Ποῦ εἶναι ἡ Σάρρα ἡ γυναῖκα σου;'', καί ''ἐπιστρέφοντας θά ἔλθω αὐτήν τήν ἐποχήν''. Πρόσεχε λοιπόν, πρόσεχε αὐτούς πού τοῦ παρουσιάσθηκαν, ἦταν βεβαίως τρεῖς καί καθένας εἶχε τήν ἰδικήν του ξεχωριστή ὑπόστασιν, ἀλλά λόγῳ τῆς ὁμοουσιότητάς τους περιλαμβάνονταν εἰς ἕνα, καί τίς συνομιλίες οὕτω φρόντιζαν νά τίς κάνουν. Ἀλλά οἱ εἰκόνες αὐτῶν ἦταν κάπως ἀμυδρές καί πολύ κατώτερες ἀπό τήν πραγματικότητα. Ὡστόσο ἔχουν ὅ,τι χρειάζεται διά νά χειραγωγήσουν, ἐννοῶ εἰς τά ἐπάνω ἀπό τόν νοῦν καί τόν λόγον. Εἰς τίς καθαρότερες βεβαίως διάνοιες εἰσδύει τό φῶς τῆς θέας τοῦ Θεοῦ, καί ὡσάν ἀπό τά αἰσθητά ὑψωνόμαστε πρός τά πέρα ἀπό τήν αἴσθησιν καί πού ὑπερβαίνουν τήν δύναμιν τῶν λογισμῶν μας....

...Δέν ἀγνοοῦσε λοιπόν ὁ προπάτορας Ἀβραάμ αὐτόν πού προσκυνεῖται ὡς ἁγία Τριάδα, τόν δημιουργόν τῶν ὅλων καί αὐτόν πού εἶναι ἐξουσιαστής ὅλων.

Ὁ δέ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ἀναφέρει τά ἑξῆς: «Οὕτω σαφῶς Μωυσῆς διά πολλῶν περί τοῦ λόγου τοῦ ζῶντος ἐκήρυξε τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀλλά καί πρό αὐτοῦ Ἀβραάμ, τούς τρεῖς ὑποδεξάμενος ἄνδρας ἐν τῇ δρυΐ τῇ Μαμβρῇ, οὕς καί Θεόν ἕνα σαφῶς ἀνεκήρυξε, τόν ἐν Τριάδι Θεόν ἐκήρυξε, ἄνδρας μέν τρεῖς φαινόμενον διά τό ἰδιάζον τῶν ὑποστάσεων· ἕνα δέ κηρυττόμενον ὑπό Ἀβραάμ διά τό ἑνιαῖον τῆς φύσεως, δι’ ὧν τό τρισσόν ὁμοῦ καί τό μοναδικόν ἐσημαίνετο τῆς Τριάδος».[20]

Κατ' αὐτόν τόν τρόπον, μᾶς λέγει ὁ ἅγιος Συμεών, καί ὁ Μωυσῆς ξεκάθαρα ἐκήρυξε διά τήν ὕπαρξιν τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ἀλλά πρίν  ἀπ' αὐτόν καί ὁ Ἀβραάμ εἶχε ὑποδεχθεῖ εἰς τήν δρῦν τοῦ Μαμβρῆ τούς τρεῖς ἐκείνους ἄνδρας, τούς ὁποίους καί ἀνεκήρυξε ἕναν Θεόν, καί ἐκήρυξε οὕτως τόν ἐν Τριάδι Θεόν συμφώνως μέ τούς φαινομένους τρεῖς ἄνδρας πού ὑποδείκνυαν καί τίς τρεῖς ὑποστάσεις του. Ἕνα δέ ἦταν αὐτό πού ἐκήρυξε ὁ Ἀβραάμ, πού φανέρωνε τήν ἑνιαίαν φύσιν τοῦ Θεοῦ, διά τῶν ὁποίων ταυτοχρόνως ἐσημαίνετο καί ἡ τριαδικότητα καί ἡ μοναδικότητα τῆς Τριάδος.

Ὁ δέ θεῖος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής: «Τῷ γοῦν Ἀβραὰμ φανεὶς ὁ θεὸς ὄντι τελείῳ κατὰ τὴν γνῶσιν͵ ἐν τῷ περὶ μονάδος λόγῳ τὸν ἄϋλον περὶ τριάδος εἶναι λόγον ἐδίδασκεν ἤδη τὸν νοῦν ἔχοντα τῆς ὕλης παντελῶς καὶ τῶν κατ΄ αὐτὴν τύπων ἐκβεβηκότα͵ καὶ διὰ τοῦτο καὶ ὡς τρεῖς ἐφαίνετο καὶ ὡς εἷς διελέγετο. Τῷ δὲ Λώτ͵ μήπω τῆς τῶν σωμάτων καθαρὸν τὸν νοῦν ποιησαμένῳ συνθέσεως͵ ἀλλ΄ ἔτι τῆς ἐξ ὕλης καὶ εἴδους τῶν σωμάτων γενέσεως ἐξηρτημένῳ καὶ μόνης δημιουργὸν εἶναι πιστεύοντι τὸν θεὸν τῆς ὁρατῆς κτίσεως͵ ἐμφανιζόμενος ὁ θεὸς δυϊκῶς ἀλλ΄ οὐ τριαδικῶς ἐφάνη͵ δεικνὺς δι΄ ὧν αὐτὸς ἑαυτὸν ἐσχημάτιζε μήπω τῆς ὕλης καὶ τοῦ εἴδους ἐκβεβηκέναι τὸν ἀναγόμενον νοῦν».[21]

Μετάφρασις: Μέ τήν ἐμφάνισίν του ὁ Θεός εἰς τόν Ἀβραάμ, πού ἦταν τέλειος εἰς τήν γνώσιν, εἰς τόν λόγον διά τήν μονάδα ἐδίδασκε τότε αὐτόν πού ἔχει νοῦ, πώς ὁ ἄϋλος λόγος περί τῆς τριάδος εἶχε ἐντελῶς ξεφύγει ἀπό τήν ὕλην καί ἀπό τούς τύπους της καί δι' αὐτό καί ὡς τρεῖς φαινόταν καί ὡς ἕνας συνομιλοῦσε. Εἰς τόν Λώτ ὅμως πού δέν εἶχε ἀκόμα κάνει τόν νοῦν του καθαρόν ἀπό τήν ἀνάμιξιν τῶν σωμάτων, ἀλλά ἐξαρτῶταν ἀκόμα ἀπό τήν σύστασιν σωμάτων ἀπό ὕλη καί μορφήν καί πίστευε ὅτι ὁ Θεός εἶναι δημιουργός μόνον τῆς ὁρατῆς κτίσεως ἐμφανίσθη ὁ Θεός ὡς δύο πρόσωπα καί ὄχι ὡς τριάδα, δείχνοντας ὅτι ὁ νοῦς πού ἀνυψωνόταν μέ τίς μορφές πού ὁ ἴδιος ἔδινε εἰς τόν ἑαυτόν του δέν εἶχε βγεῖ ἀπό τήν ὕλη καί τό εἶδος.

Ἐπίσης καί ὁ μέγας Ἀθανάσιος: «Ἐκ τῆς βίβλου Μωσέως οὐ μόνον καθήμενον͵ ἀλλὰ καὶ συγκαθήμενον τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον Πατρὶ καὶ Υἱῷ δείκνυται. Ἐκ τῆς οὖν πρεπούσης ἱστορίας. Ὥρμημαι δὲ ἐπὶ Ἀβραάμ· Ὤφθη ὁ Θεὸς τῷ Ἀβραὰμ͵ καὶ ἰδοὺ ἄνδρες τρεῖς͵ οὓς καὶ ἐξένισεν ὑπὸ τὴν δρῦν͵ οἳ ἐξανέστησαν͵ ἐπιβλέψαντες ἐπὶ πρόσωπον Σοδόμων. Τὸ δὲ͵ ἐξανέστησαν͵ καθισάντων ἐστὶ σημασία. Εἰπὲ οὖν͵ ἐπὶ τῆς τραπέζης οἱ τρεῖς ἐκάθισαν͵ ἢ οὔ; Φησὶν͵ Ἐκάθισαν. Τὸ οὖν καθῆσθαι ἐπὶ τὸ αὐτὸ συγκαθίσαι ἐστίν....».[22]

Ἀπό τό βιβλίον τοῦ Μωυσέως, μᾶς λέγει ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος, γίνεται φανερόν ὅτι τό Πνεῦμα τό ἅγιον ἦταν ὄχι μόνον καθήμενον, ἀλλά συγκαθεζόμενον μέ τόν Πατέρα καί τόν Υἱόν. Συνεχίζων δέ τήν ἀναφοράν του παραλληλίζει τήν προηγούμενη ἐμφάνειαν τῆς Τριάδος μέ αὐτήν εἰς τόν Ἀβραάμ, τονίζοντας τήν κοινήν σημειολογίαν τους.

Ὁ ἅγιος  Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός μᾶς λέγει τά ἑξῆς: «Ἀλλ’ ἄκουσον ὁ ἀντιλέγων. Ἡ Ἁγία Τριάς, οὐχί ἀκατάληπτος καί ἀχώριστος καί ἀδιαίρετος ἐστι, καί τοῖς σωματικοῖς ὀφθαλμοῖς ἀθεώρητος; καί πῶς ηὐδόκησεν ἐν τῇ σκηνῇ τοῦ Ἀβραάμ φιλεξενηθῆναι; Οὐχ ὡς ἀνθρώπου μορφήν τεθέαται ὁ (Θεοῦ) θεράπων καί προσεκύνησεν; Οὐχί καί Λώτ ὁ ἀνεψιός αὐτοῦ, εἰς τήν τῶν Σοδόμων καταστροφήν τούς ἀγγέλους οὕσπερ ἐθεάσατο, ἐν εἴδει ἀνθρώπου αὐτούς ἑώρακε συνοδεύοντας αὐτῷ, καί διασώζοντας ἐκ τῆς πόλεως ἐκείνης τῆς παρανόμου;».[23]

Μετάφρασις: Ἄκουσε λοιπόν ἐσύ πού ἀντιλέγεις. Ἡ ἁγία καί ὁμοούσιος Τριάδα δέν εἶναι ἀκατάληπτος καί ἀχώριστος καί ἀδιαίρετος καί ἀθέατος εἰς τά σωματικά μάτια; Πῶς λοιπόν καταδέχθηκε νά φιλοξενηθῇ εἰς τήν σκηνήν τοῦ Ἀβραάμ; Δέν τόν εἶδε ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ καί τόν προσεκύνησε ὡς ἀνθρωπίνη μορφή; Καί ὁ ἀνεψιός του Λώτ εἰς τήν καταστροφήν τῶν Σοδόμων τούς δύο ἀγγέλους πού εἶδε, δέν τούς εἶδε μέ ἀνθρωπίνην μορφήν νά τόν συνοδεύουν καί νά τόν διασώζουν ἀπό τήν παράνομον ἐκείνη πόλιν;

Ὁ δέ ἅγιος Ἀμβρόσιος Μεδιολάνων: «Ὁ Ἀβραάμ ἡτοιμασμένος πρός ὑποδοχήν τῶν ξένων πιστός εἰς τόν Θεόν, πρόθυμος πρός διακονίαν, ἕτοιμος πρός ἐπιτέλεσιν τοῦ καθήκοντος, εἶδεν ἐν τύπῳ τήν Τριάδα, μετά δέους καί εὐλαβείας ἐπεδαψίλευσε φιλοξενίαν∙ τρεῖς βλέπων ἕνα προσκυνῶν∙ καίτοι δέ τῶν προσώπων τήν διάκρισιν ἐτήρησε, παρά ταῦτα ἕνα Κύριον προσηγόρευεν, ὀφειλομένην τιμήν ἀποδίδων διά τριπλῆς ὑπηρεσίας, καί μίαν προσημαίνων δύναμιν καί οὐσίαν... Οὐδείς ἄλλως τε εἶχε νοθεύσει τόν τύπον τῆς ἀληθείας, καί διά τοῦτο Τριάδα βλέπει, ἀλλά Μονάδα πρεσβεύει καί τιμᾶ».^[24]

Ἀλλά καί ὁ Δίδυμος ὁ Τυφλός τό αὐτό φρονεῖ: «Ἔπειτα ἄγγελος ἐκλήθη ὁ Υἱὸς, καὶ τὸ Πνεῦμα, ἐν τῇ δρυῒ τῇ Μαμβρῇ, ὅτε ἡ ἔνδοξος Τριὰς ὤφθη τῷ Ἀβραὰμ, διὰ τὸ ἀγγεῖλαι τὰ ἄγνωστα. Πρὸς οἷς, ἐκ τῆς ἀγγελικῆς πληθύος οὐδεὶς αὐθεντικῶς ἐξ οἰκείας κινήσεως ἁγίους ἀπέστειλεν, οὐδὲ ἀγορεῦσαι λόγια, ἢ νόμον διατάξασθαι, ἢ ὅλως ἅπερ ἐβούλετο αὐτὸς, λέξαι ἐποίησεν. Ἀλλ' οὐδὲ ἴσασιν ἄγγελοι τῆς ἀῤῥήτου καὶ εὐμενοῦς Τριάδος τὰ ὁμόφρονα βουλεύματα, οὐδὲ καταλαμβάνουσι τῆς θείας αὐτῆς ἀρωγῆς τὴν δύναμιν· τῷ δὲ αὐτῆς γαληνῷ νεύματι ὑπηρετοῦνται, καὶ μειλίσσονται αὐτὴν λιταῖς, ἀσιγήτοις στόμασι, καὶ φωνῇ ἀκαταλήπτῳ.

Ὅτι μετὰ τοῦ Θεοῦ Πατρὸς τὸ ἅγιον αὐτοῦ Πνεῦμα ἀποστέλλει καὶ ὁδηγεῖ αὐτεξουσίως· καὶ γάρ ἐστιν ἀληθῶς ἔργον φιλάνθρωπον τῆς πανσόφου καὶ ἀγαθωτάτης Τριάδος, ἡ εἰς εὐσεβῆ βίου τρῖβον ἀποστολὴ, καὶ ὁδηγία, καὶ ἡ περὶ πάντας χρηστότης».[25]

Καί πάλιν: «Ὅτι δὲ καὶ συμπροσκυνεῖται τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ, ὁ προπάτωρ ἐδίδαξεν ἐν τῇ δρυῒ τῇ Μαμβρῇ, τὴν ἁγίαν ὁμοτίμως δεξιωσάμενος καὶ προσκυνήσας Τριάδα, ὡς ἐν τῷ πρώτῳ εἴρηται λόγῳ».[26]

Ἐν κατακλείδι δέ, ὁ κορυφαῖος  Θεολόγος τῶν τελευταίων ἐτῶν τοῦ Βυζαντίου Ἰωσήφ ὁ Βρυέννιος: «... Ὧδε μέν διά λόγων ἡμῖν ἐγνώρισεν ἑαυτόν τρισυπόστατον εἶναι ὁ μόνος τῳόντι  Θεός∙ διά δέ ποικίλων ἐμφανειῶν∙ ὡς ὅταν ὤφθη ὅλη ἡ αὐτή τριάς ἡ Ἁγία ἐν εἴδει ἀγγέλων τῷ Πατριάρχῃ Ἀβραάμ, ἐν τῇ δρυΐ τῇ Μαμβρῇ».^[27]

Εἶναι περιττόν νομίζομεν νά ἀναφέρωμεν περισσοτέρας μαρτυρίας, ἐφ’ ὅσον αὐτές ἀρκοῦν διά νά ἀποδείξουν τήν γενικότερη γνώμην τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας καί νά πείσουν τούς καλοπίστους καί καλοπροαιρέτους ἀνθρώπους. Ὅλους, ἐκτός... Δυστυχῶς κάποιοι, ὅλα αὐτά τά σβήνουν μέ μίαν μονοκονδυλιάν, ὡσάν οὐδέποτε νά εἰπώθηκαν ἀπό κανέναν Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας! Ἄλλωστε, μᾶς λέγουν, καί αὐτοί ὡς ἄνθρωποι ἔπεσαν εἰς ἑρμηνευτικά λάθη..., εἶναι μία δικαιολογία ὅπου συχνῶς ἀκούγεται ἀπό τά στόματα τῶν ἀρνητῶν τῶν εἰκόνων, θέλοντες οὕτω νά δικαιολογήσουν τήν κατ’ οὐσίαν ἀντιπατερικήν ΄΄θεολογίαν΄΄ τους!

 

34) Τό ὅραμα τοῦ Πρωτομάρτυρος Στεφάνου

Μίαν ἀπό τίς πλέον τολμηρές παρερμηνεῖες πού ἐπιχειρεῖ ὁ συγγραφεύς καί οἱ λοιποί ὁμοϊδεάτες του, ἀφορᾷ τό γνωστόν εἰς ὅλους ὅραμα τοῦ πρωτομάρτυρος Στεφάνου, ὅπου ἐνεφανίσθη  εἰς αὐτόν ὁ θεός Πατέρας. Ἄς τόν ἀκούσωμεν;

«Λένε μερικοί, ὅτι εἶναι δυνατό νά ζωγραφίζονται εἰκόνες τοῦ Θεοῦ Πατρός ἐπειδή ὁ Πρωτομάρτυρας Στέφανος εἶδε τόν Θεό Πατέρα καί ὅτι οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων καταγράφουνε τό ὅραμά του.

Αὐτό τό ἐπιχείρημα δέν ἔχει οὔτε θεολογική βάση οὔτε βάση στήν Ἁγία Γραφή. Τό βιβλίο τῶν Πράξεων δέν ἀναφέρει πουθενά ὅτι ὁ Πρωτομάρτυρας εἶδε τό Θεό Πατέρα. Νά, πώς ἡ Γραφή διηγεῖται τό ὅραμα τοῦ Ἁγίου Στεφάνου: “Ὑπάρχων πλήρης Πνεύματος Ἁγίου, ἀτενίσας εἰς τόν οὐρανόν εἶδε δόξαν Θεοῦ καί Ἰησοῦν ἑστῶτα ἐκ δεξιῶν του Θεοῦ, καί εἶπεν, ἰδού θεωρῶ τούς οὐρανούς ἀνεῳγμένους καί τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν του Θεοῦ ἑστῶτα”. (Πράξεις, ζ΄: 55)

Ἄραγε, λέει ὅτι εἶδε “τόν Θεό Πατέρα” ἤ ἔστω ἁπλά “τόν Θεό”; Ὄχι, “εἶδε δόξαν Θεοῦ”. Καί ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι, πού ἔχουν κάποια ἐπίγνωση τῆς πίστης τους, ξέρουν πώς ἡ ἄκτιστη δόξα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι τό ἴδιο μέ τή θεία φύση ἤ τίς τρεῖς ὑποστάσεις. “Οὐ γάρ μή ἴδῃ ἄνθρωπος τό πρόσωπόν μου καί ζήσεται”. (Ἕξ. λγ΄: 20) Ἀλλά ὅμως ἕνας ἄνθρωπος, πού θά κριθεῖ ἄξιος ἀπό τό Θεό, μπορεῖ νά δεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Τό ὅτι ὁ Ἅγιος Στέφανος εἶδε “τούς οὐρανούς ἀνεωγμένους”, εἶναι μιά εἰκόνα τῆς ἀποκάλυψης τῆς θείας δόξας. Τό ἴδιο πρᾶγμα ἐννοοῦσε καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγοντας: “Ἐλεύσομαι γάρ εἰς ὀπτασίας καί ἀποκαλύψεις Κυρίου. οἶδα ἄνθρωπον... ἁρπαγέντα ἕως τρίτου οὐρανοῦ...” (Κορ. ἴβ΄: 1-2)

Ὑπάρχει μόνο μία δόξα, ἕνα φῶς, μία ἐνέργεια τῆς Ἁγίας Τριάδος. Καί τί εἶδε ὁ Πρωτομάρτυρας μέσα σ’ αὐτή τή δόξα; Μᾶς λένε οἱ Πράξεις, “εἶδε Ἰησοῦν”. Ποιός εἶναι Αὐτός ποῦ μόνος φανερώνεται ἐκ μέρους τοῦ Πατρός; Ὁ Ἰησοῦς, “ὁ μονογενής υἱός, ἐκεῖνος ἐξηγήσατο”. (Ἰω. α΄: 18) “Ὁ θεωρῶν ἐμέ θεωρεῖ τόν πέμψαντα μέ”. (Ἰω. ἴβ΄: 45)

Ὁ Πρωτομάρτυς λοιπόν εἶδε τόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου ὁρατό, σαρκωμένο, ἀναστημένο, καί ἀνελθόντα στά δεξιά του θρόνου τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος μᾶς λέει: “Ὁ Στέφανος εἶπε: Ἰδού ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν της δόξης τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶπε πῶς εἶδε τό Λόγο ἤ τή Σοφία τοῦ Πατρός, ἀλλά τόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου, τό σῶμα τοῦ Κυρίου πού προῆλθε ἀπό τή Μαρία”.

Ἡ Γραφή μᾶς λέει πῶς ὁ Μωϋσῆς δέν εἶδε τό “πρόσωπο” τοῦ Θεοῦ, ἀλλά μόνον “τά ὀπίσθια”. Οἱ ὅροι αὐτοί εἶναι συμβολικές ἐκφράσεις προκειμένου νά διακρίνουμε τά ἀπρόσιτά του Θεοῦ καί τά προσιτά καί ἀσφαλῶς δέν ἐννοοῦνται μέ τήν ἀνθρωπομορφική ἔννοια. Ὁ Θεός δέν ἔχει “δεξιά” ἤ ἀριστερά, οὔτε “πρόσωπο” ἤ “ὀπίσθια”.

Ὅπως ὁ Μωϋσῆς, ἔτσι καί ὁ Ἅγιος Στέφανος δέν εἶδε τό “πρόσωπο” τοῦ Θεοῦ. Εἶδε μόνο ὅ,τι βρισκόταν στά “δεξιά Τού”. Εἶδε τόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου μέσα σέ δόξα, καί στό πρόσωπό Του εἶδε τήν τελική θέωση τοῦ ἀνθρώπου».

 Ἐδῶ εὑρίσκομεν καί πάλιν τόν συγγραφέα τοῦ πονήματος νά παραποιεῖ τήν Θείαν Γραφήν, ἀλλοιώνοντας παντελῶς τό πραγματικό νόημα τοῦ ἐπιμάχου  ἐδαφίου. Μᾶς λέγει λοιπόν ὁ ὑποφαινόμενος, ὅτι  πουθενά δέν ἀναφέρεται ὅτι ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος εἶδε τόν Θεόν Πατέρα. Εἶδε λέγει μόνον τήν Δόξαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἄλλωστε εἶναι κοινή καί εἰς τά τρία πρόσωπα.  Τό ὅτι, ὁ ἅγιος Στέφανος εἶδε τόν Πατέρα δέν εἶναι ἰδική μας ἐπινόησις ἤ παρανόησις, ἀλλά τό φρόνημα τῶν θεοφόρων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι διατρανῶς κηρύττουν, ὅτι  Αὐτός Οὗτος ὁ Θεός Πατήρ ἦταν ἐκεῖνος πού ὁ Χριστός ὡς υἱός ἀνθρώπου ἐστάθη ἐκ δεξιῶν Του. Ποῖος ἄλλωστε ἦταν αὐτός ὁ Θεός πρός τόν ὁποῖον ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐστάθη ἐκ δεξιῶν ἐάν δέν ἦταν ὁ Θεός Πατήρ; Μήπως εἰσάγουν καί τετάρτη θείαν ὑπόστασιν εἰς τάς τρεῖς ἤδη ὑπαρχούσας; Καί πῶς διέκρινε τά δεξιά ἀπό τά ἀριστερά ἐάν δέν ὑπῆρχεν ὁ ἐκεῖ  ἱστάμενος, δηλαδή ὁ Πατήρ; Νομίζομεν, ὅτι κάποιοι μέ τάς παρερμηνείας των ἔχουν ξεπεράσει  τά ὅρια ἀστειότητος!!! Ἐπίσης τό, ὅτι ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος τόν ὁποῖον ἐπικαλεῖται ὁ εἰκονομάχος λέγει, πώς ὁ Στέφανος εἶδε τόν υἱόν τοῦ   ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν τῆς Δόξης τοῦ Θεοῦ, ἀσφαλῶς καί ἔχει δίκαιον, διότι ὁ ἀόρατος καί ἄκτιστος Θεός εἶναι ἀδύνατον νά ἐμφανισθῇ εἰς ἡμᾶς τούς κτιστούς ἀνθρώπους διά τῆς Θείας Αὐτοῦ Οὐσίας, ἀλλά μόνον  διά τῆς Θείας Δόξης Αὐτοῦ, δηλαδή διά τῆς Θείας Ἐνεργείας Του.[28] Ποῦ λοιπόν βλέπει τήν ἀντίθεσιν; Ἀποροῦμεν ὅμως∙ πῶς ὁ ἐν τοσούτῳ ΄΄ἁγιοπνευματικῷ τῷ τρόπῳ΄΄ κάτοχος τῆς Πατερικῆς γνώσεως ἐντόπισε τό κείμενον τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου, ἀλλά τοῦ διέφυγε τῆς προσοχῆς ἕνα ἄλλο, ὅπου σαφῶς ἀναφέρεται εἰς τήν συμβολικήν αὐτήν θέασιν τοῦ Πατρός; «Στέφανος δέ (μᾶς λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς) μετά Χριστόν ὑπέρ Χριστοῦ πρῶτος μαρτυρήσας, ἀτενίσας εἶδε τούς οὐρανούς ἀνεῳγμένους καί δόξαν ἐν αὐτοῖς Θεοῦ καί τόν Χριστόν ἑστῶτα ἐκ δεξιῶν τοῦ θεοῦ. Ἔστι τοίνυν αἰσθητικήν δύναμιν μέχρις αὐτῶν φθάνειν τῶν ὑπερουρανίων; Ἀλλά μήν οὗτος κάτωθεν ἐκεῖσε ἀπὸ τῆς γῆς ἑώρα, καί τὸ μεῖζον, ὡς οὐ τὸν Χριστὸν μόνον, ἀλλά τὸν αὐτοῦ Πατέρα. Πῶς γάρ ἂν ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ ἑώρα τὸν Yἱόν, εἰ μή καί αὐτὸν ἐκεῖνον ἔβλεπεν; Ὁρᾷς ὅτι ὁρᾶται ὸ ἀόρατος ὑπὸ τῶν κεκαθαρμένων τήν καρδίαν, ἀλλ’ οὐκ αἰσθητῶς. οὐδέ νοητῶς, οὐδέ ἀφαιρεματικῶς, ἀλλ’ ἀρρήτῳ τινί δυνάμει;». «Πῶς οὖν ἑώρακε...; Ἐγώ σοι παρρησίᾳ ἐρῶ˙  πνευματικῶς»^[29]. Τὸ ὁποῖον εἰς τήν ἁπλῆν μᾶς λέγει: Ὁ Στέφανος ὅπου ἦτο ὁ πρῶτος ὅπου ἐμαρτύρησεν μετά τόν Χριστόν, ἀφοῦ ἐσήκωσε πρὸς τά ἐπάνω τοὺς ὀφθαλμούς του εἶδε τοὺς οὐρανοὺς ἀνεῳγμένους καί τήν λαμπρότητα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτοῖς καί τόν Χριστὸν νά ἵσταται εἰς τά δεξιά τοῦ Θεοῦ. Εἶναι δυνατὸν ἡ αἰσθητική δύναμις τῶν ὀφθαλμῶν νά φθάνῃ ἕως τά ἐπουράνια; Οὗτος ὅμως ἔβλεπεν πρὸς τά ἐκεῖ, ὄντως κάτω εἰς τήν γῆν, καί τὸ σπουδαιότερον εἶναι, ὅτι δέν ἔβλεπε μόνον τὸν Χριστόν, ἀλλά καί τόν Πατέρα Του. Πῶς δηλαδῆ θά ἔβλεπεν εἰς τά δεξιά του τόν Υἱόν, ἐάν δέν ἔβλεπεν καί ἐκεῖνον τόν ἴδιον; (Καταφανής ἡ διάστασις τῶν ἑρμηνειῶν μεταξύ τοῦ Ἁγίου καί τοῦ συγγραφέως τοῦ βιβλιαριδίου ὅπου σχολιάζομεν∙ ὁ Ἅγιος μᾶς λέγει, ὅτι ὁ Πατήρ ἐφανερώθη, ὁ δέ ἕτερος τό ἀρνεῖται βασιζόμενος εἰς τήν ἰδικήν του ἑρμηνευτική ἀντίληψιν καί γνώμην, προφανῶς ἔχουσα αὐτήν ὡς πλέον ἀξιόπιστον αὐτῆς τοῦ Ἁγίου!). Βλέπεις, ὅτι βλέπεται ὁ ἀόρατος ἀπό ἐκείνους πού ἔχουν κεκαθαρμένην τήν καρδίαν, ἀλλ’ ὄχι αἰσθητά, οὔτε νοητά, οὔτε μέ ἀφαιρετικόν τρόπον, ἀλλά μέ μίαν ἀνέκφραστον δύναμιν;...

Πῶς λοιπόν εἶδε ταῦτα...; Ἐγώ θά σοῦ τό εἰπῶ παρρησία˙   Πνευματικῶς.

Διατί ἄραγε ἀπέκρυψε τό σημαντικότατον αὐτό χωρίον τοῦ ἁγίου Γρηγορίου, τό ὁποῖον καί προφανῶς ἐγνώριζεν; Προφανέστατα  διότι δέν τόν συνέφερεν!!! Κατ’ αὐτόν  ὅμως τόν τρόπον δέν μπορεῖ νά γίνῃ σοβαρά συζήτησις καί ἔρευνα, ὅταν κάποιοι μέ δόλον ἀποκρύπτουν ἤ παραποιοῦν τά στοιχεῖα ὅπου καταρρίπτουν τάς θέσεις των∙ πρᾶγμα ὅπου σημαίνει, ὅτι δέν ἐνδιαφέρονται οὐδόλως διά τήν ἀλήθειαν, παρά μόνον προσπαθοῦν νά στήσουν τήν πλάνην τους!

Ἄς ἀφήσωμεν ὅμως καί τόν ἅγιον Ἐπιφάνιον νά μᾶς ἐξηγήσῃ πλέον ἐπισταμένως τόν τρόπον τῆς ὁράσεως τοῦ Πρωτομάρτυρος Στεφάνου, ἀλλά καί τῶν λοιπῶν Προφητῶν: «΄΄ὤφθη κύριος τοῖς προφήταις΄΄. καὶ ὤφθη μέντοι ὡς ἠθέλησε, δυνατὸς ὢν ἐν ἅπασι, καὶ οὐκ ἀρνούμεθα ὅτι εἶδον οἱ προφῆται θεόν, οὐ μόνον δὲ οἱ προφῆται, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀπόστολοι. φησὶ γὰρ ὁ ἅγιος Στέφανος ὁ πρωτομάρτυς «ἰδού, ὁρῶ τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν ἑστῶτα τοῦ θεοῦ καὶ πατρός». ἀλλὰ τῇ ἰδίᾳ δυνάμει θεὸς ὁ πανάγαθος, φιλανθρωπευόμενος τὸ ἴδιον πλάσμα, ἵνα μή τινες τῶν ἀπίστων νομίσωσι τὰ περὶ θεοῦ λεχθέντα εἶναι ἁπλῶς λόγῳ καὶ οὐκ ἀληθείᾳ, καὶ ἕως λόγου ἵστασθαι τὰ κατὰ τὸν θεὸν καὶ μὴ πληροῦσθαι τὸ παρὰ τῷ ἀποστόλῳ εἰρημένον, ὅτι «δεῖ τὸν προσερχόμενον θεῷ πιστεύειν ὅτι ἔστι καὶ τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτὸν μισθαποδότης γίνεται» – ἵνα οὖν παραθαρσύνῃ τὸν ὑπ' αὐτοῦ πεπλασμένον ἄνθρωπον, τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ καὶ ἀξίοις ἑαυτὸν ἀποκαλύπτει θεός, ἵνα ἴδωσι φύσει θεὸν καὶ θεμελιωθῶσι τὴν διάνοιαν καὶ ἐλπίσωσιν ἐν ἀληθείᾳ καὶ κηρύξωσιν αὐτὸν ἀληθῶς καὶ πιστοποιήσωσι τὸν πιστὸν ἄνθρωπον, ὡς ἀμέλει [καὶ] οἱ Ἑλλήνων παῖδες ἔχουσι περὶ θεοῦ ἕως λόγου τε καὶ φαντασίας, ἡμεῖς δὲ ἀληθῶς θεὸν ἐπιστάμεθα, ἀληθῆ καὶ ὄντα ἀληθῶς ἐνυπόστατον βασιλέα, ἀκατάληπτον, ποιητὴν τῶν ὅλων,

Καὶ ὅτι μὲν ὤφθη θεὸς ἀνθρώποις πολλάκις εἴπομεν, καὶ οὐκἀρνούμεθα. ἐὰν γὰρ ἀρνησώμεθα τὰς θείας γραφάς, ἀληθεῖς οὐκ ἐσμέν καὶ εὑρισκόμεθα ἐκπίπτοντες τῆς ἀληθείας· ἢ τὴν παλαιὰν διαθήκην ἐκβάλλοντες οὐκέτι ἐσμὲν τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας. τὸ δὲ εὐαγγέλιον ἔφη «θεὸν οὐδεὶς πώποτε ἑώρακεν, ὁ μονογενὴς θεὸς αὐτὸς ἐξηγήσατο», καὶ πάλιν ἡ αὐτὴ θεία γραφή <φησιν> ὅτι «ὤφθη ὁ θεὸς τῷ Ἀβραὰμ ὄντι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ», καὶ αὐτὸς ὁ κύριος ἐν τῷ εὐαγγελίῳ ὅτι «οἱ ἄγγελοι τούτων ὁρῶσι τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανῷ».  ἀλλὰ πάντως ἐρεῖ τις εἰρηκέναι τὴν θείαν γραφήν, τοὺς προφήτας ἑωρακέναι   τὸν θεὸν ἐν τῷ νῷ, ἀπὸ τοῦ ῥητοῦ τοῦ «καὶ οἱ ἄγγελοι τούτων ὁρῶσι τὸ πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανῷ», καὶ πάλιν ἀπὸ τοῦ «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται». νοήσας δὲ τοῦτο καὶ παραζεύξας κατὰ τὴν αὐτοῦ ἔννοιαν τὰς λέξεις εἴποι <τις> ἂν ὅτι ἐν τῷ νῷ ἕκαστος ὁρᾷ τὸν θεόν, οὐ γὰρ ὀφθαλμοῖς. ἀντιπίπτει δὲ τούτῳ ὁ θεῖος λόγος φάσκων διὰ Ἡσαΐου τοῦ προφήτου «τάλας ἐγώ, ὅτι κατανένυγμαι, ὅτι ἄνθρωπος ἀκάθαρτα χείλη ἔχων ἐν λαῷ ἀκάθαρτα χείλη ἔχοντι ἐγὼ κατοικῶ, καὶ τὸν κύριον Σαβαὼθ εἶδον τοῖς ὀφθαλμοῖς μου»· καὶ οὐκ εἶπε τῷ νῷ, οὐδὲ ἐν τῇ ἐννοίᾳ, ἀλλὰ τοῖς ὀφθαλμοῖς, τὰ ἀληθῆ καὶ στερεὰ τῆς πίστεως βεβαιούμενος. τί οὖν εἴπωμεν, τοῦ εὐαγγελίου λέγοντος θεὸν μὴ ἑωρακέναι τινὰ πώποτε, τῶν δὲ προφητῶν καὶ ἀποστόλων φασκόντων καὶ αὐτοῦ τοῦ κυρίου; ἆρα ἀντίθετον ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ πρὸς ἑαυτήν τι; μὴ γένοιτο. ἀλλὰ εἶδον προφῆται καὶ ἀπόστολοι, καὶ ἀληθὲς ὑπάρχει. εἶδον δὲ καθὸ ἠδύναντο αὐτοὶ καὶ καθὸ ἐνεχώρει, καὶ ὤφθη αὐτοῖς ὁ θεὸς ὡς ἠθέλησεν· «πάντα γὰρ αὐτῷ δυνατά». καὶ ὅτι μὲν ἀόρατος ὁ θεὸς καὶ ἀκατάληπτος, τοῦτο δῆλόν ἐστι καὶ ὡμολόγηται. ἀλλὰ πάλιν δυνατός ἐστι ποιεῖν ὃ βούλεται. «οὐ γάρ τις ἀντιτίθησιν αὐτοῦ τῷ βουλήματι». ἀόρατος οὖν ἐστι τὴν φύσιν καὶ ἀκατάληπτος τὴν δόξαν. βουλομένου δὲ τῷ ὑπ' αὐτοῦ γεγονότι ἀνθρώπῳ ὀπτάνεσθαι οὐδὲν ἐναντιοῦται τῷ αὐτοῦ βουλήματι. οὐ γὰρ πάθει συνέχεται τὸ θεῖον, ἵνα ὃ βούλεται μὴ πράττῃ ἢ πράττῃ ὃ μὴ βούλεται· δυνατὸς γάρ ἐστι ποιεῖν ὃ βούλεται. ἀλλὰ πράττει ἅπερ αὐτοῦ πρέπει τῇ θεότητι, μηδενὸς ὅλως τῷ θελήματι αὐτοῦ ἀντιπίπτοντος, ὥστε μὴ δύνασθαι πράττειν ὃ βούλεται πρεπόντως τῇ αὐτοῦ θεότητι. καὶ ἀδύνατόν ἐστιν ἰδεῖν θεὸν μάλιστα ἀνθρωπίνην φύσιν, καὶ οὐκ ἐγχωρεῖ τὸ ὁρατὸν ὁρᾶν τὸ ἀόρατον, ἀλλ'   ὁ ἀόρατος θεὸς ἐν φιλανθρωπίᾳ καὶ δυνάμει ἐνισχύσας τὸ ἀδύνατον κατηξίωσε τῇ ἑαυτοῦ δυνάμει, ὅπως ἴδῃ τὸ ἀόρατον· καὶ ὁ <ἰδὼν> εἶδε τὸ ἀόρατόν τε ἐνδυναμωθεῖσα τοῦ ἀδυνάτως ἔχοντος πρὸς ἐπέκτασιν τοῦ δυνατοῦ. καὶ οὐδὲν διοίσει ἐν τῇ θείᾳ γραφῇ οὔτε ἀντίθετος λέξις πρὸς λέξιν εὑρεθήσεται...». Καί συνεχίζει ὁ Ἅγιον μέ ἕνα παράδειγμα δεικνύων πώς τά ἐν τῇ Γραφῇ ἀντιφατικά  μόνον κατά τό φαινόμενον εἶναι ἀντίθετα. «Ἔστι δέ, ὡς πολλάκις τὸ ὑπόδειγμα διηγησάμην, τὸ πρᾶγμα καὶ ἄπειρον, οὐ καθὼς ἔσχε τὸ ἄπειρον, ἀλλ' ὡς ἠδύνατο χωρεῖν ἡ φύσις οὕτως ὡς εἴ τις θεάσοιτο δι' ὀπῆς μικροτάτης τὸν οὐρανὸν καὶ εἴποι· ὁρῶ τὸν οὐρανόν, καὶ οὐκ ἂν ψεύσοιτο ὁ τοιοῦτος· ὁρᾷ γὰρ οὐρανὸν τῷ ὄντι· εἴποι δέ τις αὐτῷ συνετῶς ὅτι οὐχ ἑώρακας τὸν οὐρανόν, καὶ οὐκ ἂν ψεύσοιτο ὁ τοιοῦτος. ὁ μὲν γὰρ λέγων ἑωρακέναι οὐ ψεύδεται, καὶ ὁ φήσας πρὸς αὐτὸν μὴ ἑωρακέναι καὶ αὐτὸς ἀληθεύει. οὔτε γὰρ εἶδε τὴν ἐπέκτασιν οὔτε τὸ πλάτος. καὶ ὁ μὲν ἑωρακὼς ἠλήθευσεν, ὁ δὲ ἀντειπὼν μὴ ἑωρακέναι οὐκ ἐψεύσατο, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἠλήθευσε. πολλάκις γὰρ καὶ ἐπὶ ἀκρωρείᾳ ὄρους ἑστῶτες θεώμεθα καὶ τὴν θάλασσαν, καὶ ἐὰν εἴπωμεν ἑωρακέναι θάλασσαν, οὐκ ἐψευσάμεθα· εἰ δέ τις ἀντείπει λέγων ὅτι οὐχ ἑώρακας, καὶ αὐτὸς οὐ ψεύδεται. ποῦ γὰρ διικνεῖται τὸ πλάτος, ποῦ τὸ μῆκος, ποῦ τὸ βάθος, ποῦ οἱ μυχοὶ τοῦ βυθοῦ καὶ τὰ ἀποτελέσματα, οὐ δύναταί <τις> εἰδέναι ἄνθρωπος ὤν. εἰ τοίνυν τὰ περὶ τῶν κτισμάτων οὕτως ἐν ἡμῖν πληροῦται, πόσῳ γε μᾶλλον ἐν τῇ χάριτι ᾗ ἐχαρίσατο ὁ θεὸς προφήταις καὶ ἀποστόλοις; ἐθεάσαντο οὖν τὸν θεὸν τῷ ὄντι, καὶ οὐκ ἐθεάσαντο, ἀλλ' ἐθεάσαντο ὡς ἠδύνατο ἡ φύσις φέρειν, καὶ αὐτὸ κατὰ χάριν δυνάμεως, ἧς ἐνεδυνάμωσεν ὁ δυνατὸς ἐν ἅπασι...».[30]

Μέ ἁπλᾶ λόγια: Ἐφανερώθη, λέγει ὁ θεῖος Ἐπιφάνιος, ὁ Κύριος εἰς τούς Προφήτας. Ἐφανερώθη μέ τόν τρόπον ὅπου  Αὐτός ἠθέλησε, διότι εἶναι δυνατός, ὥστε νά ἐνεργῇ τά πάντα εἰς ὅλα. Δέν ἀρνούμεθα λέγει, ὅτι οἱ Προφῆτες εἶδον τόν Θεόν, καί ὄχι μόνον οἱ Προφῆτες, ἀλλά καί οἱ Ἀπόστολοι. Διά τοῦτο λέγει καί ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος, «ἰδού, ὁρῶ τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐκ δεξιῶν ἑστῶτα τοῦ θεοῦ καὶ πατρός»∙ ὄχι μέ τήν ἰδικήν του δύναμιν, ἀλλά μέ αὐτήν ὅπου ὁ Θεός ἐπέτρεψε ἀπό φιλανθρωπίαν διά τό ἰδικόν του πλάσμα, ὥστε νά μήν νομίσουν κάποιοι ἀπό τούς ἀπίστους, ὅτι ὅσα λέγονται διά τόν Θεόν εἶναι ἁπλῶς λόγια καί ὄχι ἀλήθεια.  Διά νά μήν ἀποθρασυνθῇ λοιπόν ὁ ἀπό τόν Θεόν πεπλασμένος ἄνθρωπος ἀποκαλύπτει τόν ἑαυτόν Του εἰς τούς ἀξίους, ὥστε νά ἰδοῦν τόν Θεόν κατά τήν Φύσιν Του (sic), καί οὕτω νά θεμελιωθοῦν κατά τήν διάνοιαν καί ἐνισχύσουν καί ἄλλο εἰς τήν πίστιν τόν πιστόν ἄνθρωπον. Ὄχι ὅπως μᾶς κατηγοροῦν οἱ Ἐθνικοί, ὅτι ὅσα λέμε διά τόν Θεόν εἶναι ἰδικές μας φαντασίες, διότι ἐμεῖς γνωρίζομεν πραγματικῶς τόν Θεόν, ὡς ἀληθινόν καί πράγματι ἀληθινόν Βασιλέα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀκατάληπτος καί ποιητής τῶν ὅλων. Τό ὅτι, λοιπόν ὁ Θεός  ἐφανερώθη εἰς τούς ἀνθρώπους τό εἴπωμεν πολλές φορές καί δέν τό ἀρνούμεθα, διότι ἐάν τό ἀρνηθῶμεν εἶναι ὡσάν νά ἀρνούμεθα τάς Γραφάς, ὁπότε δέν θά εἴμεθα ἀληθεῖς καί θά ἔχουμε ἐκπέσει ἀπό τήν ἀλήθειαν. Ἐάν ἀπορρίψωμεν τήν Παλαιάν Διαθήκην δέν θά ἀνήκωμεν πλέον εἰς τήν Καθολικήν Ἐκκλησίαν. Τό δέ Εὐαγγέλιον λέγει, ὅτι τόν Θεόν δέν εἶδεν κανείς, ἀλλοῦ ὅμως λέγει, ὅτι ὁ Θεός ἐφανερώθη εἰς τόν Ἀβραάμ εἰς τήν Μεσοποταμίαν, καί πάλιν, ὅτι οἱ Ἄγγελοι βλέπουν τό πρόσωπον τοῦ Θεοῦ Πατρός εἰς τόν οὐρανόν.  Ἀλλά θά εἰπῇ κάποιος, ὅτι  μέ τόν νοῦν του τόν βλέπει, συμπεραίνων αὐτό ἀπό τό γραφικόν «καὶ οἱ ἄγγελοι τούτων ὁρῶσι τὸ  πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανῷ», καί πάλιν ἀπό τοῦ «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν θεὸν ὄψονται». Ἐάν ὅμως εἴπη  κάποιος, ὅτι  ὁ καθένας ὅπου βλέπει τόν Θεόν τόν βλέπει μόνο μέ τούς νοερούς ὀφθαλμούς του, τότε πῶς ὁ Ἡσαΐας λέγει ἀντιλέγων, ὅτι εἶδε τόν Κύριον Σαβαώθ μέ τούς αἰσθητούς ὀφθαλμούς του; Καί δέν εἶπε μέ τόν νοῦν του, οὔτε μέ τήν διάνοιάν του, ἀλλά μέ τά μάτια του ἐβεβαίωσε τά τῆς πίστεως. Καί τί νά εἴπωμεν διά τήν Θείαν Γραφήν ὅπου λέγει, ὅτι τόν Θεόν δέν εἶδεν κανείς ποτέ, τό ὁποῖον εἶπον οἱ Ἀπόστολοι οἱ Προφῆτες ἀκόμη καί Αὐτός ὁ Κύριος; Μήπως ἡ Γραφή εἶναι ἀντίθετος μέ τόν ἑαυτόν της; Μή γένοιτο! Ὅλα αὐτά τά εἶδαν πραγματικῶς οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Προφῆτες. Τά εἶδαν ὅσον μποροῦσαν νά ἰδοῦν καί ὅσον εἶχον τήν δυνατότητα, ἀλλά καί ὅσον ὁ Θεός ἤθελε νά φανερωθῇ∙ διότι εἶναι εἰς Αὐτόν τά πάντα δυνατά. Ὅτι δέ ὁ Θεός εἶναι ἀόρατος καί ἀκατάληπτος αὐτό εἶναι φανερόν καί ἔχει ὁμολογηθεῖ. Ἀπό τήν ἄλλην ὅμως εἶναι δυνατός καί πράττει ὅ,τι θέλει. Εἶναι λοιπόν ἀόρατος κατά τήν Φύσιν καί ἀκατάληπτος κατά τήν Δόξαν. Δέν ἐναντιοῦται λοιπόν εἰς τήν βούλησίν Του ὅταν θέλει νά γίνῃ ὁρατός ἀπό τούς ἀνθρώπους∙ ὁ Θεός εἶναι ἀπαθής, ὥστε αὐτό ὅπου θέλει νά μήν τό πράττῃ καί αὐτό ὅπου δέν θέλει νά πράττῃ. Εἶναι δυνατός λοιπόν ὥστε νά κάνῃ ὅ,τι θέλει, ἀλλά κάνει μόνον αὐτά ὅπου ἁρμόζουν εἰς τήν Θεότητα χωρίς νά ἀντιπίπτει εἰς τό θέλημά Του. Εἶναι ἀδύνατον ἡ ἀνθρωπίνη φύσις νά ἴδῃ τόν Θεόν, καθώς δέν δύναται τό ὁρατόν νά ἴδῃ τό ἀόρατον, ἀλλ’ ὁ ἀόρατος Θεός μέ φιλανθρωπίαν καί δύναμιν ἐνίσχυσε τό ἀδύνατον καί τό ἀξίωσε μέ τήν θεϊκήν Του δύναμιν νά ἴδῃ τό ἀόρατον. Καί εἶδεν ὁ ἀδύνατος ἄνθρωπος μέ τήν ἐνίσχυσιν τοῦ δυνατοῦ Θεοῦ τό ἀόρατον Αὐτοῦ. Καί οὕτως ἑρμηνεύοντες, τίποτε διαφορετικόν δέν εὑρίσκομεν εἰς τήν Θείαν Γραφήν, οὔτε μίαν λέξιν ἀντίθετον.

Τά δέ ἀντιφατικά μόνον κατά τό φαινόμενον εἶναι ἀντίθετα μεταξύ των!

Ἀναπτύσσων ἐπίσης ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἔτι βαθέως τόν τρόπον τῆς ὁράσεως τοῦ Θεοῦ, μᾶς λέγει ταῦτα: «οὕτως οἱ προφῆται ὡς ὄντα ἑώρων τά μήπω γεγονότα˙ οὕτως εἶδε τόν Θεόν ὅστις οὐκ ἀλλοτρίῳ, ἀλλά φυσικῷ συμβόλῳ πνευματικῶς ἑώρακεν αὐτόν˙ οὐ φυσικόν δέ λέγω σύμβολον Θεοῦ - ὅ καί τοῦτ᾿ αὐτό μόνον σύμβολόν ἐστιν - ὅπερ ἄν αἰσθήσει ᾖ αἰσθήσει βλέπηταί τε ἤ ἀκούηται καί δι᾿ ἀέρος ἐνεργῆται˙ ἐπεί, ὅταν ὀφθαλμός ὁρῶν οὐχ ὡς ὀφθαλμός ὁρᾷ, ἀλλ᾿ ὡς τῇ δυνάμει τοῦ Πνεύματος διανοιχθείς, οὐκ ἀλλοτρίῳ σύμβόλῳ τόν Θεόν ὁρᾷ, καί τοῦθ᾿ ἡμεῖς αἴσθησιν ὑπέρ αἴσθησίν φαμεν». [31] Μετάφρασις: Οὕτως οἱ Προφῆτες ἔβλεπαν ὡς παρόντα ἐκεῖνα ὅπου δέν εἶχαν γίνει ἀκόμη∙ κατ’ αὐτόν τόν τρόπον  εἶδε τόν Θεόν ὅποιος ἀντίκρυσεν Αὐτόν ὄχι μέ ξένον, ἀλλά μέ φυσικόν Σύμβολον πνευματικῶς∙ μή φυσικόν Σύμβολον τοῦ Θεοῦ - τό ὁποῖον ἄλλωστε εἶναι καί τό μόνον Σύμβολον - λέγω ἐκεῖνο τό ὁποῖον βλέπεται ἤ ἀκούεται μέσῳ τῆς αἰσθήσεως ὡς αἰσθήσεως καί ἐνεργεῖται μέσῳ τοῦ ἀέρα∙ ἐπειδή, ὅταν ὁ ὀφθαλμός βλέποντας δέν βλέπει ὡς ὀφθαλμός, ἀλλά ὡσάν νά ἔχῃ διανοιχθῇ μέ τήν δύναμιν τοῦ Πνεύματος, βλέπει τόν Θεόν ὄχι μέ ξένον Σύμβολον, καί αὐτό ὀνομάζομεν ἐμεῖς αἴσθησιν ἐπάνω ἀπό τήν αἴσθησιν.

Μᾶς λέγει ἐπίσης ὁ νεοεικονομάχος συγγραφεύς, ὅτι  ὁ Πρωτομάρτυς δέν εἶδεν τόν Θεόν, ἀλλά τήν Δόξαν τοῦ Θεοῦ, διαχωρίζων οὕτως τό ἕνα ἀπό τό ἄλλο! Δηλαδή μᾶς λέγει ὅτι ἄλλο Θεός, ἄλλο δόξα Θεοῦ!!! «Ἄραγε, λέει ὅτι εἶδε “τόν Θεό Πατέρα” ἤ ἔστω ἁπλά “τόν Θεό”; Ὄχι, “εἶδε δόξαν Θεοῦ”». Κατά τούς θεοφόρους ὅμως Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, τό Ὄνομα ΄΄ΘΕΟΣ΄΄ ἁρμόζει ὄχι μόνον εἰς τήν τήν Φύσιν καί τάς ὑποστάσεις Τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἀκόμη καί εἰς τήν Θείαν Αὐτοῦ Ἐνέργειαν-Δόξαν! Σημειωτέον, ὅτι  οἱ ὅροι Ἐνέργεια καί Δόξα εἶναι ταυτόσημοι. Οὕτω λοιπόν, ὅποιος ἀξιοῦται νά ἴδῃ τήν Θείαν Δόξαν  (δηλαδή τήν Ἐνέργειαν) τοῦ Θεοῦ, εἰς τήν πραγματικότητα βλέπει τόν ἴδιον τόν Θεόν∙ ὄχι ὅμως κατά τήν Φύσιν, ἀλλά μόνον καί τήν Θείαν Ἐνέργειαν Αὐτοῦ! «Τοιαύτην οὖν δύναμιν καί ἐνέργειαν ἔχων ὁ Πατήρ καί ὁ Υἱός καί τό Πνεῦμα τό ἅγιον (μᾶς λέγει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς)  καί ΘΕΟΣ καί Θεοποιός ἐστί τε καί λέγεται».[32] Μετάφρασις: Τοιαύτην λοιπόν δύναμιν καί Ἐνέργειαν ἔχων ὁ Πατήρ καί ὁ Υἱός καί τό Πνεῦμα τό ἅγιον εἶναι καί λέγεται ΘΕΟΣ καί Θεοποιός. Καί ἀλλοῦ ὁ αὐτός Ἅγιος: «Ἀλλά γάρ καί θεωνυμίας ὁ μέγας (Διονύσιος) ἐνταῦθα καλέσας τά ὀνόματα τούτων τῶν προόδων τόν Θεόν ὑπέδειξεν εἶναι τάς προόδους ταύτας, εἰ καί μή κατ’ οὐσία».[33] Μετάφρασις: Ἀλλά βεβαίως καλέσας ὁ μέγας ἐδῶ καί θεωνυμίας τά ὀνόματα τούτων τῶν προόδων ὑπέδειξεν, ὅτι οἱ πρόοδοι αὗται εἶναι ΘΕΟΣ, ἄν καί ὄχι κατ' οὐσίαν.

  Ὁ διαχωρισμός λοιπόν τῶν δύο αὐτῶν ὁρισμῶν ἀποτελεῖ ἀπό μόνος του αἵρεσιν, ἔχουσα τίς ρίζες της εἰς τήν διδασκαλίαν τοῦ κακοδόξου Βαρλαάμ!

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Εἶναι γεγονός, ὅτι οἱ σύγχρονοι αὐτοί ἀρνητές τῆς εἰκόνος τῆς Ἁγίας Τριάδος γνωρίζουν πολύ καλῶς ὅλα ὅσα ὑπέρ τῶν εἰκόνων παραθέσαμε, ὅπως ἀκριβῶς ἐγνώριζαν καί οἱ παλαιοί εἰκονομάχοι, ὅτι ἡ προσκύνησις τῶν ἱερῶν εἰκόνων ἦταν ἀρχαιοτάτη παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας καί ἀπολύτως σύμφωνος μέ τάς θείας Γραφάς.

   Δέν τούς ἐνδιέφερεν ὅμως∙ ὅπως ἐκεῖνοι,  οὕτω καί αὐτοί θέλουν ἐν παντί τρόπῳ νά πράξουν αὐτό ὅπου θεωροῦν αὐτοί σωστόν! Ἡ Ἀλήθεια, οἱ ἀποδείξεις καί ὅλα τά λοιπά ἐπιχειρήματα τῶν εἰκονοφίλων ὀρθοδόξων δι’ αὐτούς δέν εἶχαν καί δέν ἔχουν οὐδεμίαν σημασίαν. Αὐτήν τήν συμπεριφοράν βλέπομεν καί εἰς τούς σημερινούς πνευματικούς ἐπιγόνους τῶν παλαιῶν εἰκονομάχων, ὅπου τούς χαρακτηρίζει μία ὑπέρμετρος ἀλαζονεία καί μία ἀκατάσχετος φλυαρία, ἐκ τῆς ὁποίας φαντάζονται τούς ἑαυτούς τους, ὡς τούς κατ’  ἐξοχήν δυναμένους εἰς τήν ἑρμηνείαν τῶν Γραφῶν καί τῶν Πατέρων! Μάλιστα, εἰς τήν προσπάθειάν τους νά ἀποδείξουν τάς ἀναποδείκτους δοξασίας τους, τάς ἐνδύουν μέ «Πατερικόν» περικάλυμμα. Φθάνουν μάλιστα εἰς τόν σημεῖον  νά  παραποιοῦν, ἤ καί νά  ἀπορρίπτουν τελείως καί αὐτῶν ἀκόμη τῶν Πατέρων τά λεγόμενα! Χρησιμοποιοῦν μίαν ἐπιτηδευμένη ψευδοθεολογική γλῶσσαν, ψιττακίζοντες πλῆθος ἀκατανόητες διά τούς πολλούς κακοδοξίες, τάς ὁποίας ἀναμειγνύουν μέ τινάς  ἀληθείας καί τάς παρουσιάζουν ὡς τό ἀπαύγασμα τῆς Πατερικῆς σκέψεως!

Ὁ λόγος τῆς ἀληθείας ὅμως, συμφώνως μέ τόν ἅγιον Θεόδωρον τόν Στουδίτην,  εἶναι κατά τήν φύση του ἁπλός καί ἀπαρασάλευτος, ἐκ φύσεως δέν ὑπόκειται οὔτε εἰς διαστάσεις γνωμῶν οὔτε μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου εἰς ἀλλοιώσεις. Διότι πάντοτε τά ἴδια  φρονεῖ καί κηρύττει, ὄντας ἐλεύθερος ἀπό κάθε ἀθέτησιν καί προσθήκην. Ὁ πλαστός ὅμως λόγος τοῦ ψεύδους, ἐπειδή συμβαίνει νά εἶναι πολύπλοκος καί πολύγνωμος μέ μεταπτώσεις ἀπό τό ἕνα εἰς τό ἄλλο, πότε τό ἕνα διδάσκει καί πότε τό ἄλλο ἐναντιοφρονεῖ καί δέν μένει ἀταλάντευτος εἰς τάς  θέσεις του ποτέ καί πουθενά, καθώς ὑπόκειται εἰς τά μειονεκτήματα τῆς ἀλλοιώσεως καί τῆς μεταβολῆς.[34]

Τά χαρακτηριστικά δυστυχῶς αὐτοῦ τοῦ πλαστοῦ λόγου συναντοῦμε εἰς τούς κήρυκας αὐτῶν τῶν νεοεικονοκλαστικῶν δοξασιῶν, τόν ὁποῖον καί διαδίδουν ἀνενόχλητοι εἰς τό χριστεπώνυμον πλήρωμα∙ ἔχοντες μάλιστα καί τό προσωπεῖον τοῦ διαφωτιστοῦ καί τοῦ φορέα τῆς ἀγνοουμένης ἀληθείας!  

 Αὐτοί εἶναι ἐκεῖνοι διά τούς ὁποίους ὁμιλεῖ ὁ ἅγιος Κύριλλος, οἱ ὁποῖοι  καί διαχρονικῶς ὑποβόσκουν εἰς τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Τό κακόν λέγει ὁ Ἅγιος εἶναι, ὅτι  παλαιότερον οἱ αἱρετικοί ἦταν φανεροί, τώρα δέ ἔχει γεμίσει ἡ Ἐκκλησία μέ κρυφούς αἱρετικούς. Πραγματικά οἱ ἄνθρωποι ἔφυγαν μακρυά ἀπό τήν ἀλήθειαν καί εὐχαριστοῦνται εἰς τό νά ἀκοῦν λόγια τερπνά, χωρίς νόημα πού προκαλοῦν ἡδυπάθεια εἰς τήν ψυχήν. Προσφέρεται λόγος κούφιος καί ἀληθοφανής καί ὅλοι τόν ἀκοῦν εὐχάριστα. Διδάσκεται λόγος πού ὁδηγεῖ εἰς τήν μετάνοιαν καί ὅλοι κλείνουν τά αὐτιά τους. Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ἔχουν φύγει μακριά ἀπό τήν Ὀρθοδοξίαν καί προτιμοῦν νά κάνουν τό κακόν παρά νά καλλιεργοῦν μέσα τους τήν προαίρεσιν διά τό ἀγαθόν. Αὐτή εἶναι ἡ Ἀποστασία. Ἀπομένει λοιπόν νά ἴδωμεν τόν ἐχθρόν![35]

---

[1] Παροιμ., 6,  2.

[2] Πρακτικά  Οἰκ. Συνόδων, τόμ. 3ος, σελ. 821.

[3] Αὐτόθι, σελ.  863.

[4] Δοσιθέου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων, Τόμος Καταλλαγῆς, σελ. 174, ἔτος 1682.

[5] Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Περί Εἰκόνων , Α΄, 11.

[6] Αὐτόθι, Β΄, 26.

[7] Αὐτόθι, Γ΄, 25.

[8] Περιοδικόν «Ὀρθ. Παρουσία» Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2002, ἀρ. φύλλου 202.

[9] Αὐτόθι, σ. 10.

[10] Ἐμεῖς ὅσο καί ἄν ἐρευνήσαμε εἰς τόν Εὐσέβιον Παμφίλου, οὐδεμίαν ἀναφοράν περί τῆς εἰκόνος αὐτῆς, διά τήν ὁποίαν κάνει ἀναφοράν ὁ συγγραφεύς, εὑρήκαμε!

[11] Ἱ. Πηδάλιον,  σελ. 318.

[12] Μεγάλου Ἀθανασίου,  Dialogi duo contra Macedonianos, PG 28, page 1297.

[13] Γαλ. Α΄, 15.

[14] Ματθ. ΙΣΤ΄ 17.

[15] Ματθ. ΙΑ΄, 25 

[16] Γέν. ΙΒ΄, 1-4.

[17] Γρηγορίου Παλαμᾶ, ὁμιλ. 11ῇ.

[18] PG 99, 733.

[19] Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας,  Contra Julianum,  1.26.19-30.

[20] PG 155, 53.

[21] Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, PG 90, 360.

[22] Μεγάλου Ἀθανασίου, PG 28, 44.

[23] Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ,  PG 95, 328.

[24] Ἀμβροσίου Μεδιολάνων, βιβλ. 2, 96C. PL. 16, 1401.

[25] Διδύμου τοῦ Τυφλοῦ, De trinitate (lib. 2.8-27),  Volume 39, page 628.

[26] Τοῦ αὐτοῦ, De trinitate (lib. 2.8-27), Volume 39, page 744.

[27] Ἅπαντα, Ἰωσήφ Βρυεννίου, Τόμ. Α΄, σελ. 299, ἔκδ. Λειψίας, 1768.

[28] Catenae (Novum Testamentum), Catena in Acta (catena Andreae) (e cod. Oxon. coll. nov. 58) Page 129, 10 «{Ἀμμωνίου.} Θεὸν ἰδεῖν ἀδύνατον· διὸ εἶπε “δόξαν Θεοῦ·” ταυτὴν τὴν δόξαν καλεῖ Θεὸν καταχρηστικῶς· διὸ σημειωτέον, ὅτι οἱ λεγόμενοι ἑωρακέναι Θεὸν, δόξαν ἑώρουν θείαν· ἢ ἐν πυρὶ, ἢ ἐν στύλῳ νεφέλης, ἢ ἐν σαπφειροειδεῖ ὁράματι ἢ ἠλεκτροειδεῖ».

[29] Ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων 2, 178 καί 2, 180.

[30] Epiphanius Scr. Eccl., Panarion (= Adversus haereses) Volume 3, page 238-240.

[31] ΕΠΕ, Ὑπέρ τῶν Ἱερῶς Ἡσυχαζόντων, 3, 1. τόμ. 2ος, σελ.534.

[32] ΕΠΕ, Πρός Γάβραν,  τόμ. 4ος, σελ. 136.

[33] ΕΠΕ, Περί ἑνώσεως καί διακρίσεως, τόμ. 3ος, σελ. 124.

[34] Λόγοι Ἀντιρρητικοί, β΄ 1,  σελ. 93.

[35] Κατηχήσεις, ΙΕ΄, 9.  «καὶ πρότερον μὲν ἦσαν φανεροὶ οἱ αἱρετικοί͵ νῦν δὲ πεπλήρωται ἡ ἐκκλησία κεκρυμμένων αἱρετικῶν. ἀπέστησαν γὰρ οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τῆς ἀληθείας καὶ κνήθονται τὴν ἀκοήν. λόγος πιθανός͵ καὶ πάντες ἀκούουσιν ἡδέως. λόγος ἐπιστροφῆς͵ καὶ πάντες ἀποστρέφονται. ἀπέστησαν οἱ πλεῖστοι τῶν ὀρθῶν λόγων͵ καὶ μᾶλλον τὸ κακὸν αἱροῦνται ἢ τὸ ἀγαθὸν προαιροῦνται. αὕτη τοίνυν ἐστὶν ἡ ἀποστασία͵ καὶ μέλλει προσδοκᾶσθαι ὁ ἐχθρός».